جنبش عدم تعهد (نم) در سازمان ملل متحد، طی بیانیه ای با تاکید بر اهمیت احترام به چندجانبهگرایی، پایان قطعی مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) درباره ایران در موعد مقرر را ضروری دانست.
ایران ویو24- بین الملل
جنبش عدم تعهد با یادآوری اهمیت روح همکاری و چندجانبهگرایی که منجر به تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ شد، تاکید کرد که تمامی مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ بر اساس بند هشتم آن باید در موعد مقرر یعنی تاریخ ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) خاتمه یابد.
جنبش عدم تعهد یکی از بزرگترین ائتلافهای کشورهای جهان در عرصه بینالمللی است که متشکل از ۱۲۰ دولت عضو، ۱۸ کشور ناظر و ۱۰ سازمان بینالمللی است. این جنبش امروز کشورهای متنوعی از آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین، کارائیب و اقیانوسیه را در بر میگیرد.
هدف این جنبش، دفاع از اصول منشور ملل متحد، حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی، مخالفت با سلطهگری و استعمار، و حمایت از چندجانبهگرایی و عدالت در نظام بینالملل است.
سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان که پس از خروج ایالات متحده از برجام به تعهدات خود در این توافق عمل نکردند، روز یکشنبه ۲۸ سپتامبر (۶ مهر) در اقدامی یکجانبه و مغایر با حقوق بینالملل، سازوکار موسوم به «مکانیزم بازگشت خودکار تحریمها» یا «اسنپبک» را فعال کرده و در پی احیای شش قطعنامه لغوشده پیشین شورای امنیت سازمان ملل برآمدهاند.
«سید عباس عراقچی»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، طی هفتههای اخیر تلاشهای گستردهای برای جلوگیری از بازگشت تحریمها انجام داده بود. با این حال، کوششهای تهران برای حفظ مسیر دیپلماسی از طریق گفتوگو با سه کشور اروپایی، دستیابی به توافق جهت ازسرگیری همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قاهره، و ارائه پیشنهادهای سازنده در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، به دلیل همسویی تروئیکای اروپایی با سیاستهای ایالات متحده و مقاومت در برابر رویکرد دیپلماتیک، نتیجهای در بر نداشت.
جمهوری اسلامی ایران بازگرداندن ادعایی قطعنامههای لغوشده ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را کاملاً مردود دانسته و تأکید کرده است که هیچ یک از اعضای سازمان ملل متحد الزامی به تبعیت از چنین اقدام غیرقانونی ندارند. چین و روسیه نیز در بیانیههای جداگانه، اقدام تروئیکای اروپایی را نامشروع اعلام کردهاند.
در پی این اقدام اروپا و آمریکا، سازمان ملل متحد در بیانیهای جزئیات بازگشت تحریمها و اجرای مجدد قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران را بر اساس سازوکار «اسنپبک» منتشر کرد.
«فرحان حق»، معاون سخنگوی سازمان ملل، روز یکشنبه ۲۸ سپتامبر (۶ مهر) اعلام کرد: طبق بندهای ۱۱ و ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)، از ساعت ۸ شب به وقت شرقی، تمامی مفاد قطعنامههای ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) همانند قبل از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱، دوباره به اجرا درآمدهاند.
در واکنش، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد همان روز در نامهای خطاب به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، و رئیس دورهای شورای امنیت، ضمن اشاره به نامه مورخ ۲۷ سپتامبر وزیر امور خارجه ایران، با قاطعیت مخالفت کامل خود را با اقدام دبیرخانه سازمان ملل در «اطلاعرسانی به دولتها درباره اعمال مجدد قطعنامههای خاتمهیافته» اعلام کرد.
بر اساس مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، موعد موسوم به «روز انتقالی» — که شامل پایان برخی محدودیتهای کلیدی توافق است — در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ۱۴۰۴) فرا خواهد رسید.