محمد بن سلمان ولیعهد عربستان، در آستانه نشست سه‌شنبه با دونالد ترامپ در کاخ سفید، تلاش دارد تصویر خود را از رهبر بحران‌ساز سال‌های گذشته به «میانجی صلح و معمار اصلاحات» تغییر دهد؛ دیداری که به گفته رویترز، نماد بازگشت روابط راهبردی آمریکا و عربستان پس از بحران خاشقچی و نقطه عطفی در بازی قدرت ولیعهد سعودی است.
ایران‌ویو24-بین‌الملل
هفت سال پس از قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول (۲ اکتبر ۲۰۱۸) و اعتراف محمد بن سلمان به مسئولیت آن در مصاحبه سال ۲۰۱۹ با شبکه «پی‌بی‌اس»، ولیعهد عربستان اکنون به دنبال اثبات ارزش حمایت از رهبری مقتدر خود به ترامپ است.
رویترز می‌نویسد، دیدار قریب‌الوقوع بن سلمان و ترامپ نخستین ملاقات رسمی پس از بحران خاشقچی است و نشان می‌دهد روابط واشنگتن–ریاض بیش از هر چیز بر منافع راهبردی، شامل انرژی، دفاع و اکنون فناوری نوین مانند هوش مصنوعی، استوار است.
ولیعهدی که زمانی به دلیل ورود پرهزینه به جنگ یمن «بی‌ملاحظه» لقب گرفته بود، اکنون:
- میانجی صلح معرفی می‌شود، برای آتش‌بس غزه تلاش می‌کند، به دنبال ترمیم روابط با ایران است و از بازگشت سوریه به جمع کشورهای عرب استقبال می‌کند.
- پلیس مذهبی را منحل کرده و بسیاری از محدودیت‌های اجتماعی را از بین برده است؛ از جمله رانندگی و اشتغال زنان.
- همزمان منتقدان را سرکوب کرده، مراکز قدرت رقیب را منحل نموده و کنترل مطلق قدرت را حفظ کرده است.
پائول سالم، کارشناس مؤسسه خاورمیانه، می‌گوید: «هوش مصنوعی به نفت قرن بیست‌ویکم تبدیل شده و آمریکا به انرژی و سرمایه خلیج فارس نیاز دارد. مسائل دفاعی همچنان ستون روابط واشنگتن و ریاض است.»
جو بایدن در زمان نامزدی ریاست‌جمهوری، خواستار منزوی‌کردن عربستان به دلیل قتل خاشقچی شده بود، اما نیاز به انرژی، همکاری دفاعی و فناوری، موضع واشنگتن را تغییر داد.
بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ۲۰۲۵ به انعقاد توافقات دفاعی و تعهد ریاض برای سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری در آمریکا انجامید.
داگلاس ای. سلیمان، رئیس مؤسسه کشورهای خلیج فارس در واشنگتن می‌گوید: «خاطره خاشقچی فراموش نشده، اما روابط نباید فقط بر یک حادثه استوار باشد.»
رویترز در توصیف ولیعهد جوان می‌نویسد:
- نخستین پادشاهی که نوه ملک عبدالعزیز، بنیانگذار کشور است، و تا حدی از سنت‌های گذشته فاصله گرفته است.
- در سال ۲۰۱۷ در یک کودتای درباری، پسرعموی بزرگ‌تر خود محمد بن نایف را کنار گذاشت و نظام بر اساس ارشدیت را برچید.
- وعده داد «دیدگاه‌های تندروانه» را نابود کند و میان اسلام و جهان توازن برقرار سازد.
عربستان تحت رهبری او:
- ورزش جهانی را به میدان نفوذ بدل کرده، لیگ گلف LIV را با PGA آمریکا ادغام نموده است.
- ستارگان فوتبال مانند کریستیانو رونالدو را جذب کرده است.
- میزبانی بازی‌های زمستانی آسیایی ۲۰۲۹ را کسب کرده و در تلاش برای میزبانی جام جهانی فوتبال ۲۰۳۴ است.
