در حالیکه جنگهای پنهان قرن بیستویکم از مرزهای سایبری فراتر رفتهاند، رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه هشدار داد که غرب وارد «نسل پنجم عملیاتهای اطلاعاتی» شده است؛ مرحلهای که در آن ترورهای هدفمند جایگزین کودتاهای سیاسی و نفوذ نرم شدهاند. سرگئی ناریشکین با اشاره به عملیاتهای اخیر در لبنان، ایران و اروپا اعلام کرد: «سرویسهای اطلاعاتی غربی دیگر بهدنبال تغییر رژیم از درون نیستند، بلکه رهبران ناخواسته را مستقیماً از میان برمیدارند» — تحولی که به باور تحلیلگران، میتواند مرزهای اخلاقی و امنیتی جهان را برای همیشه جابهجا کند.
ایران ویو 24- بین الملل
رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه (SVR)، سرگئی ناریشکین، در نشست سران دستگاههای امنیتی کشورهای عضو اتحادیه کشورهای مستقل مشترکالمنافع (CIS) هشدار داد که سرویسهای اطلاعاتی غربی وارد مرحلهای تازه از عملیات پنهان شدهاند — مرحلهای که در آن حذف فیزیکی رهبران سیاسی و نظامی جایگزین سناریوهای سنتی «کودتا» شده است.
ناریشکین در سخنرانی خود تصریح کرد: «بهجای طراحیهای پیچیده برای کودتاهای سیاسی، سرویسهای اطلاعاتی غربی اکنون به ترور مستقیم و فیزیکی رهبران ناخواسته روی آوردهاند.»
از بیروت تا تهران؛ عملیاتهای حذف فیزیکی جدید
به گفته ناریشکین، مصداق بارز این تغییر راهبردی، حمله سایبری – فیزیکی اسرائیل علیه اعضای حزبالله لبنان در سپتامبر ۲۰۲۴ است که طی آن هزاران پیجر دستی و دستگاه ارتباطی منفجر شد. ناریشکین همچنین از عملیات تروریستی اسرائیل در ژوئن 2025 نام برد که طی آن چند فرمانده ارشد سپاه پاسداران و چند دانشمند برجسته ایرانی هدف قرار گرفتند.
این مقام روسی افزود:
«جامعه اطلاعاتی غربی این عملیاتها را نمونههایی از کارایی و دقت بالا در اجرای ترورهای هدفمند میداند، و در حال تکرار همان مدل در مناطق دیگر از جمله شرق اروپا است.»
بازگشت «ترور سیاسی» به قلب اروپا
ناریشکین به عنوان شاهدی دیگر به سوءقصد ماه مه ۲۰۲۴ علیه رابرت فیکو، نخستوزیر اسلواکی، اشاره کرد — رویدادی که به گفته او «بهدلیل مخالفت فیکو با سیاستهای جهانیگرایانه و حمایتنکردن از جنگ اوکراین» صورت گرفت. او گفت که این حمله نشان میدهد حتی رهبران اروپایی که از خط واشنگتن فاصله میگیرند نیز در فهرست هدف قرار دارند.
بر اساس گزارش تاس، رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه هشدار داده است که بریتانیا و سرویس MI6 نیز پس از ماجرای انفجار خط لوله گاز نورد استریم «احساس مصونیت کردهاند» و اکنون در حال برنامهریزی عملیات خرابکارانه تازهای در دریای بالتیک و دریای سیاه هستند.
جهان در حال عبور از مرزهای مجاز امنیتی است
کارشناسان امنیتی معتقدند سخنان ناریشکین بازتابدهنده نگرانی روسیه از ورود سرویسهای اطلاعاتی غربی به نسل پنجم عملیاتهای اطلاعاتی (IntOps 5.0) است؛ مدلی که ترکیبی از جنگ سایبری، حملات فیزیکی محدود، ترورهای هوشمند و عملیات روانی هماهنگ را شامل میشود.
در این چارچوب، عملیاتها دیگر صرفاً به تغییر رژیم از طریق شورش داخلی یا نفوذ رسانهای محدود نیست، بلکه شامل حذف سریع مهرههای کلیدی در تصمیمگیری کشور هدف است تا ساختار سیاسی بدون رهبر باقی بماند و دچار فروپاشی درونی شود.
برخی نمونههای اخیر از این الگو را میتوان چنین برشمرد:
-
ترور رهبران محور مقاومت در ایران، غزه، لبنان، عراق و یمن، از جمله شهید قاسم سلیمانی، اسماعیل هنیه، یحیی السنوار، سید حسن نصرالله و ابوعبیده و اعضای دولت یمن
-
عملیات پهپادی ناشناخته علیه تأسیسات دفاعی و انرژی در ایران و روسیه؛
-
حملات سایبری به مراکز انرژی در مجارستان و صربستان؛
-
و اقدامهای اطلاعاتی در خاک روسیه برای حذف فرماندهان میدانی روسی
این الگو به گفته ناریشکین، بخشی از «تغییر پارادایم اطلاعاتی غرب» است که با هدف فلجکردن ساختارهای تصمیمگیری دولتهای مستقل طراحی شده است.»
ناریشکین در پایان سخنان خود هشدار داد که غرب با این روشها عملاً در حال قانونیکردن ترور دولتی است و «مرزهای اخلاقی و حقوقی امنیت بینالمللی» را درهم میشکند. او تأکید کرد: «سرویسهای اطلاعاتی غربی اکنون تجربه عملیاتهای تروریستی را از خاورمیانه به اروپا و آمریکا منتقل میکنند. این روند، صلح جهانی را در معرض تهدید قرار داده است.»
تحلیلگران اطلاعاتی معتقدند که دادههای میدانی نیز نشان میدهند که طی دو سال اخیر، شمار ترورهای هدفمند، حملات پهپادی و عملیاتهای سایبری در سطح بینالمللی بهطرز چشمگیری افزایش یافته است. این واقعیت، به تعبیر کارشناسان امنیتی، نشان میدهد که جهان از مرحله رقابت اطلاعاتی عبور کرده و وارد دوران جدیدی از درگیریهای نامتقارن و حذفهای دقیق شده است.