پس از تازهترین درگیری خونین میان نیروهای طالبان و ارتش پاکستان در گذرگاه «اسپینبولدک – چمن»، روابط دو کشور بار دیگر در آستانه بحران قرار گرفت. وزیر دفاع پاکستان در سخنرانی خود در اسلامآباد از وقوع دور تازه خشونتها در مرز با افغانستان خبر داد و دخالتهای هند، اقامت طولانی اتباع افغان و خطای تاریخی مشارکت پاکستان در جنگهای گذشته را از عوامل اصلی بیثباتی منطقه دانست.
ایرانویو۲۴-بینالملل
در پی ادامه بحران امنیتی در مرزهای مشترک، خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، در کنفرانسی بینالمللی در دانشگاه ملی علوم و فناوری (NUST) اسلامآباد از وقوع درگیریهای خشونتآمیز میان نیروهای دو کشور خبر داد و تأکید کرد که شب گذشته نیز درگیریها در مناطق مرزی تکرار شده است.
وی با اشاره به پیامدهای این وضعیت گفت: «شرایط فعلی با افغانستان میتواند منطقه را در آستانه شکلگیری یک درگیری جدید قرار دهد، هرچند پاکستان بههیچوجه خواستار طولانی شدن این تنشها نیست.»
آصف با تأکید بر اشتباهات تاریخی پاکستان افزود: «هم مشارکت در جنگ علیه شوروی سابق در افغانستان و هم همکاری در جنگ آمریکا و ناتو، اشتباهات بزرگی بودند که ملت پاکستان تا امروز هزینه آنها را پرداخت میکند.»
وزیر دفاع پاکستان در بخش دیگری از سخنان خود، هند را به برپایی جنگ نیابتی در افغانستان علیه پاکستان متهم کرد و گفت: تجاوزگری در دو سوی مرزهای شرقی و غربی کشور آشکارا ادامه دارد.
او همچنین اقامت بلندمدت اتباع افغان در خاک پاکستان را منشأ چالشهای امنیتی، اقتصادی و اجتماعی دانست و تصریح کرد: «زمان آن رسیده است که همه اتباع افغانستانی به کشورشان بازگردند؛ روابط ما با کابل باید صرفاً در چارچوب همکاریهای اقتصادی ادامه یابد و ضرورتی برای گسترش به سایر حوزهها وجود ندارد.»
در همین حال، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، از کشتهشدن ۱۲ غیرنظامی و زخمیشدن بیش از ۱۰۰ نفر در حمله نیروهای پاکستانی به شهرستان اسپینبولدک قندهار خبر داد.
به گفته مجاهد، حمله بامداد امروز چهارشنبه (۲۳ مهر) با سلاحهای سبک و سنگین در نقطه صفر مرزی گذرگاه «اسپینبولدک – چمن» انجام شد و در اثر انفجارها، درِ ورودی گذرگاه موسوم به «درِ دوستی» نیز منهدم گردید.
او افزود: نیروهای طالبان در واکنش به این حمله وارد نبرد شدند و «تلفات سنگینی» به نظامیان پاکستانی وارد آورده، چندین پست و مقر آنان را تصرف و سلاحها، خودروهای زرهی و تانکهایشان را به غنیمت گرفتهاند.
منابع محلی در ولایت قندهار اعلام کردند که درگیری از ساعت ۴ بامداد آغاز و تا حدود ۸ صبح ادامه داشت. بر پایه این گزارشها، تاکنون ۲۵ جسد و بیش از ۸۰ زخمی از محل درگیری به مرکز قندهار منتقل شده است.
در پی این حوادث، تمامی گذرگاههای مرزی افغانستان و پاکستان بسته ماندهاند و تجارت میان دو کشور کاملاً متوقف شده است؛ صدها کامیون باری در مسیرهای منتهی به مرزها صف کشیدهاند.
منابع در خیبر پشتونخوا نیز گزارش دادهاند که درگیریهای تازه، شب گذشته در امتداد مناطق مرزی میان ولایت خوست افغانستان و خیبر پشتونخوا پاکستان از سر گرفته شده است.
این تنشها در حالی دوباره شعلهور شده که با میانجیگری دیپلماتیک کشورهای ایران، قطر، عربستان و چین برای چند روز متوقف شده بود.
در این میان، مولانا فضلالرحمان، رهبر حزب جمعیت علمای اسلام پاکستان، از آمادگی حزب خود برای ایفای نقش میانجیگری میان طالبان و اسلامآباد خبر داده است.
درگیریهای اخیر پس از آن شدت گرفت که طالبان اسلامآباد را به انجام حملات هوایی در کابل متهم کرد؛ اتهامی که دولت پاکستان رد کرده است. مقامات پاکستانی اعلام کردهاند هدف حملات، گروههای تروریستی فعال علیه پاکستان بوده نه افغانستان؛ با این حال، طالبان این اقدام را «بیسابقه، خشونتآمیز و غیرقابلقبول» دانسته و وجود گروههای تروریستی در خاک افغانستان را انکار کردهاند.
در نتیجه، تنش میان دو همسایه جنوبی آسیا وارد مرحلهای تازه شده که کارشناسان از آن بهعنوان یکی از خطرناکترین بحرانهای مرزی در دهه اخیر یاد میکنند.