در نشست خبری امروز (دوشنبه ۲۱ مهر)، اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه، با تمرکز بر محورهای اصلی سیاست خارجی کشور از جمله تحولات غزه، روابط ایران و اروپا، تنش‌های مرزی افغانستان و پاکستان، موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ و مذاکرات منطقه‌ای، مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران را تشریح کرد و گفت: نفوذ و اثرگذاری ایران محدود به حضور یا عدم حضور در یک نشست بین‌المللی نیست.
ایران‌ویو۲۴-سیاسی
تحولات غزه و فلسطین اشغالی
اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه مهم‌ترین موضوع در منطقه و جهان اسلام، تحولات غزه است، گفت: بعد از بیش از ۷۰۰ روز نسل‌کشی مستمر و تحمیل گرسنگی به مردم فلسطین، تفاهمی حاصل شد که رژیم صهیونیستی حملات خود را متوقف کند.
وی افزود: «با وجود توقف نسبی بمباران‌ها، شاهد عمق جنایات دو سال گذشته هستیم؛ آواربرداری‌ها نشان می‌دهد چه تعداد از مردم فلسطین در این مدت به انحای مختلف به شهادت رسیدند.»
بقائی تأکید کرد با توجه به سابقه بدعهدی‌های رژیم صهیونیستی در لبنان و بیش از ۴۵۰۰ مورد نقض آتش‌بس، کشورها و سازمان‌های دغدغه‌مند صلح باید مراقب تکرار اقدامات جنایتکارانه اسرائیل باشند.
وضعیت مهدیه اسفندیاری و توافق با فرانسه
در پاسخ به پرسش ایرنا درباره سرنوشت مهدیه اسفندیاری تبعه ایرانی زندانی در فرانسه، سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: مقدمات کار از جانب ایران فراهم شده و با جدیت موضوع در حال پیگیری است. وی تأکید کرد که امیدواری وجود دارد آزادی ایشان «هرچه سریع‌تر» انجام شود.
دعوت رئیس‌جمهور مصر برای نشست شرم‌الشیخ و تصمیم دولت ایران
بقائی در پاسخ به سؤال ایرنا درباره نحوه دعوت از ایران برای شرکت در اجلاس شرم‌الشیخ بیان کرد: دعوت‌نامه‌ای از سوی رئیس‌جمهور مصر خطاب به رئیس‌جمهور ایران ارسال شده بود. پس از بررسی‌های کارشناسی، تصمیم بر عدم مشارکت اتخاذ شد تا مصالح و منافع ملی کشور حفظ شود.
واکنش به تنش میان پاکستان و افغانستان
در مورد تحولات مرزی، بقائی گفت: «افغانستان و پاکستان هر دو همسایگان مسلمان ما هستند؛ ما معتقدیم هرگونه تنش میان این دو کشور می‌تواند تبعاتی فراتر از مرزهایشان داشته باشد.»
وی اضافه کرد که جمهوری اسلامی ایران خواستار خویشتن‌داری و گفت‌وگو میان طرفین برای حل‌وفصل اختلافات شده است.
موضع ایران در قبال عدم حضور در اجلاس شرم‌الشیخ
در ادامه نشست، بقائی در پاسخ به برداشت برخی تحلیلگران مبنی بر کاهش نقش ایران در منطقه، گفت: «بازیگری ایران در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به حضور یا عدم حضور در یک نشست محدود نمی‌شود. نفوذ و اثرگذاری ایران چیزی نیست که بخواهیم به شرکت در یک رویداد بین‌المللی محدود کنیم.»
وی با اشاره به تلاش‌های دیپلماتیک فعال ایران در دو سال گذشته افزود: «ایران از کشورهای پیشرو در اعمال فشار برای توقف نسل‌کشی در غزه بوده است.»
بازگشت سفرای ایران در سه کشور اروپایی
بقائی در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره وضعیت سفرای ایران در انگلیس، فرانسه و آلمان گفت: سفرای فراخوانده‌شده برای مشورت، پس از برگزاری جلسات کارشناسی به محل مأموریت خود بازگشتند.
بیانیه تروئیکای اروپایی و واکنش وزارت خارجه
وی درباره بیانیه اخیر سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) گفت: این بیانیه تکرار مواضع کلیشه‌ای و فاقد حسن نیت است. کشورهای اروپایی باید نشان دهند دارای استقلال عمل، جدیت دیپلماتیک و قدرت تصمیم‌گیری معتبر هستند؛ زیرا ایران همواره شفاف تأکید کرده که به دنبال سلاح هسته‌ای نیست و چنین سلاحی را در اختیار ندارد.
رفتار اسرائیل با کاروان الصمود
سخنگوی وزارت خارجه نسبت به بدرفتاری رژیم صهیونیستی با اعضای کاروان الصمود واکنش نشان داد و گفت: «این اقدام تروریستی و نقض آشکار قواعد حقوق بشری است. نحوه حمله، بازداشت و موارد گزارش‌شده از شکنجه آنان قابل پیگرد حقوقی بین‌المللی است.»
جایزه نوبل صلح و نقد معیارهای اعطای آن
در پاسخ به پرسشی درباره اعطای جایزه نوبل صلح به فردی حامی حملات غزه، بقائی گفت: «جوایز نمی‌توانند معیار واقعی صلح‌دوستی باشند. بسیاری از برندگان این جوایز، سابقه‌ای کاملاً متناقض با مفهوم صلح دارند.»
وی با کنایه افزود: «با این روند، عجیب نخواهد بود اگر در سال آینده بنیامین نتانیاهو نیز مدعی دریافت این جایزه شود.»
تداوم مسیر دیپلماسی و موضع ایران در برابر غرب
بقائی درباره تعاملات دیپلماتیک گفت: «دیپلماسی تعطیل‌بردار نیست، اما فعلاً هیچ برنامه‌ای برای تماس یا نشست جدید در روزهای آینده وجود ندارد.»
او با اشاره به رفتار خصمانه سه کشور اروپایی گفت: تلاش آنان برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت عامل بن‌بست کنونی است.
روابط ایران و آمریکا؛ تجربه‌های تلخ و نگاه محتاطانه
در مورد اظهارات اخیر رئیس‌جمهور آمریکا درباره همکاری با ایران، بقائی تصریح کرد: «تجربه تلخی از آمریکا داریم؛ در دهه‌های گذشته و به‌ویژه در ماه‌های اخیر، شاهد تجاوز نظامی این کشور علیه ایران بودیم.»
وی افزود هرگونه تصمیم درباره گفت‌وگو با واشنگتن تنها در راستای مصالح ملی اتخاذ خواهد شد.
پرونده آب معدنی صادراتی و روابط عمان با ایران
بقائی در توضیح درباره اتهام رسانه‌های عمانی مبنی بر آلودگی آب صادراتی ایران گفت: حادثه مورد نظر کاملاً جنایی و خانوادگی بوده و هیچ ارتباطی با شرکت ایرانی ندارد. او رفتار برخی رسانه‌های عمانی را «غیردوستانه و شتاب‌زده» دانست و خواستار روشنگری رسمی دولت عمان شد.
واکنش به فضاسازی درباره عضویت ایران در شورای حقوق بشر
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به انتقاد کشورهایی از انتخاب نمایندگان ایران در کمیته مشورتی شورای حقوق بشر اظهار کرد: «این واکنش‌ها نشان‌دهنده ذهنیت سلطه‌جویانه آنان است. ایران و چین حق قانونی برای حضور در نهادهای بین‌المللی دارند و این ترکیب به ایجاد توازن در نگاه حقوق بشری کمک می‌کند.»
تجربه غیرالگوی آمریکا در برجام
بقائی درباره امکان همکاری ایران و آمریکا در پرونده‌های منطقه‌ای گفت: «رفتار آمریکا در توافق هسته‌ای آن‌قدر ناموفق بود که نمی‌تواند الگویی برای سایر گفت‌وگوهای دیپلماتیک باشد.»
قطعنامه ۲۲۳۱ و زمان خاتمه آن
وی در توضیح آخرین وضعیت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت گفت: تاریخ پایان این قطعنامه ۲۶ مهرماه است و ایران معتقد است قطعنامه باید در موعد مقرر خاتمه یابد.
وی افزود اقدام سه کشور اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده غیرقانونی و فاقد ارزش حقوقی است و مواضع چین و روسیه در مخالفت با این اقدام نیز رسماً اعلام شده است.
نشست سه‌جانبه ایران، آذربایجان و روسیه
سخنگوی وزارت خارجه درباره رایزنی‌های سه‌جانبه تهران، باکو و مسکو گفت: این نشست در چارچوب هماهنگی‌های منطقه‌ای اقتصادی و امنیتی برگزار می‌شود و نشانه‌ای از اهمیت ثبات درون‌منطقه‌ای است.
روابط ایران و غرب و ضرورت نشان دادن صداقت دیپلماتیک
بقائی درباره آینده روابط ایران و اروپا اظهار داشت: سه کشور اروپایی باید نشان دهند که شرکای قابل اعتماد و معتبر در دیپلماسی چندجانبه هستند. سوء‌استفاده آنان از سازوکار حل اختلافات برجامی باعث تردید در اعتبارشان شده است.
موضع ایران درباره لوایح پالرمو و CFT
در پاسخ به پرسشی درباره خبر توصیه چین برای تصویب لوایح پالرمو و CFT، بقائی گفت: تصمیم‌گیری ایران بر پایه محاسبه دقیق سود و زیان و منافع ملی انجام شده است. این کنوانسیون‌ها می‌توانند از نظر تعاملات بانکی و تجاری اثر مثبت داشته باشند، اما تصمیم نهایی صرفاً بر اساس مصالح کشور گرفته شده است.
جنگ شناختی و عملیات رسانه‌ای غرب علیه ایران
بقائی با تشریح روند اجرای کارزار چندلایه رسانه‌ای غرب علیه ایران گفت: هم‌زمان با حملات نظامی رژیم صهیونیستی، عملیات گسترده‌ای برای تحریف واقعیت‌ها و ایجاد چنددستگی در افکار عمومی ایران طراحی شد.
وی افزود: اکنون اسناد منتشرشده در رسانه‌های غربی صحت هشدارهای ایران را تأیید می‌کند و نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی حتی در جوامع غربی تحمل نقد ندارد.
همکاری و هماهنگی مستمر ایران، روسیه و چین
در پایان نشست، سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به رایزنی‌های سه‌جانبه ایران، روسیه و چین برای مقابله با بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت گفت: مواضع مشترک سه کشور در قالب نامه حقوقی به شورای امنیت ارسال شده و روابط دوجانبه با هیچ فشار خارجی تأثیر نخواهد پذیرفت.
