نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کُردستان عراق، در کنفرانس سالانه انستیتوی پژوهشی خاورمیانه (MERI) در اربیل، ضمن ترسیم چشمانداز آینده منطقه، بر تقویت هرچه بیشتر روابط با جمهوری اسلامی ایران و ترکیه تأکید کرد و در عین حال، به انتقاد صریح از وضعیت داخلی عراق پرداخت. بارزانی با اشاره به حجم مبادلات تجاری ۱۱ میلیارد دلاری با ایران، تاکید کرد که سیاست اصلی اقلیم، «عامل امنیت و ثبات» بودن است و خاک کردستان هرگز منبع تهدیدی علیه هیچ همسایهای، از جمله ایران، نخواهد بود. او همچنین از ناکامی در اجرای قانون اساسی عراق انتقاد کرد و در مورد روند صلح ترکیه و پ.ک.ک، ضمن اعلام جدیت آنکارا، از حزب کارگران کردستان خواست که از فرصت تاریخی استفاده کرده و دست از «بازیها» بردارد و گامهای عملی برای خلع سلاح بردارد.
ایرانویو24-بین الملل
«نیچروان بارزانی» رئیس اقلیم کُردستان عراق، در کنفرانس سالانه انستیتوی پژوهشی خاورمیانه (میری) در شهر اربیل که با محوریت «شکلدهی آینده و چشماندازهایی برای صلح و رفاه» برگزار شد، به تشریح سیاستهای محوری اقلیم در قبال ایران و ترکیه پرداخت.
رئیس اقلیم کردستان ایران را یک همسایه مهم با مرزهای طولانی مشترک دانست و اظهار داشت که اربیل هرگز به دنبال ایجاد اختلال در روابط با این کشور نبوده است. وی تاکید کرد: «ما منشأ هیچ تهدیدی برای ایران نیستیم و نمیخواهیم به هیچ شیوهای از خاک اقلیم کُردستان، تقابلی بر علیه هیچکدام از همسایگانمان صورت بگیرد. این اصل، محور سیاست اقلیم کُردستان است و ما میخواهیم عامل امنیت و ثبات در منطقه باشیم، نه عامل بیثباتی.»
بارزانی با اشاره به حجم بالای روابط اقتصادی، اعلام کرد که مبادلات تجاری اقلیم کُردستان با ایران «تقریباً ۱۱ میلیارد دلار در سال» است. وی همچنین به سفر سال گذشته خود به ایران و پس از آن سفر رئیس جمهور اسلامی ایران به اربیل اشاره کرد و بیان داشت که این اتفاقات «تغییرات مثبتی» در روابط به وجود آورده است. وی افزود: «بعد از دیدار و جلسهای که با حضرت آیتالله خامنهای، مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران داشتیم، معتقدم که نوع، کیفیت و ماهیت روابط میان ایران و اقلیم کُردستان، به طور قابل توجهی بهبود یافته است.» رئیس اقلیم ضمن قدردانی از حمایتها و پشتیبانی ایران در دوران سخت گذشته، بر تمایل اقلیم برای توسعه هرچه بیشتر این روابط تأکید کرد.
ناامیدی از عدم اجرای قانون اساسی عراق
در بخش دیگری از سخنانش، بارزانی به تلاشهای رهبران کُرد برای ساختن عراقی جدید و دموکراتیک پس از سال ۲۰۰۳ پرداخت. وی با تمجید از تلاشهای مرحوم «مام جلال» (جلال طالبانی) و رئیس «مسعود بارزانی»، گفت که آنها از هیچ تلاشی برای ساختن عراقی مبتنی بر دموکراسی و فدرالیسم دریغ نکردند تا به فجایع گذشته علیه کُردها پایان داده شود.
بارزانی، قانون اساسی عراق را «به عنوان یک سند، دستاورد بزرگی» برای اقلیم کُردستان تلقی کرد و اهمیت به رسمیت شناختن حقوق کُردها و اقلیتها در آن را قابل توجه دانست. با این حال، وی در پاسخ به این سوال که آیا این قانون اساسی پس از ۲۰ سال اجرا شده است، با یک «نه» قاطع پاسخ داد و به صراحت از عدم اجرای کامل این سند مهم انتقاد کرد.
او در خصوص وضعیت داخلی اقلیم نیز ابراز داشت که اگرچه روند تشکیل دولت اقلیم به درازا کشیده، اما روابط با اتحادیه میهنی کُردستان (PUK) «بسیار بهتر از گذشته» است و یک سند مشترک برای مدیریت امور با بغداد تهیه شده است. بارزانی دلیل اصلی تأخیر در تشکیل کابینه را وجود موانع و «عدم اعتماد» عنوان کرد و تاکید نمود که دولت باید هر چه سریعتر تشکیل میشد.
دعوت از پ.ک.ک به جدیت در روند صلح با ترکیه
رئیس اقلیم کُردستان همچنین روابط با ترکیه را «دوستی قوی و مستحکم» توصیف کرد و بر حفظ «روابط بسیار ویژه در حوزههای اقتصادی و سیاسی» با آنکارا تأکید کرد.
بارزانی در ارزیابی روند صلح میان ترکیه و حزب کارگران کُردستان (پ.ک.ک)، اظهار داشت که پس از دیدارهایش با رئیسجمهور ترکیه، احساس کرده که آنکارا در مورد این روند «بسیار جدی» است، حتی اگر به کندی پیش برود. او از برادران کُرد خواست که بیصبر نباشند و این روند را جدی بگیرند زیرا «بهترین راه» است.
با این حال، بارزانی به طور جدی از عملکرد پ.ک.ک انتقاد کرد و گفت: «اکنون اوضاع به این شکل پیش میرود که هر طرف، منتظر است تا طرف مقابل، اقدامی انجام دهد تا آنها نیز متقابلاً گامی بردارند. این مسئله بزرگ مهم بدین شیوه حل نخواهد شد.»
وی نقش اقلیم کُردستان در این روند را «حمایتی» اعلام کرد و تاکید نمود که پ.ک.ک باید گامهای لازم برای خلع سلاح را بردارد. بارزانی با اشاره به پیامهای «عبدالله اوجالان»، گفت که این پیامها «کاملاً واضح هستند و قندیل نیز دقیقاً میداند که چه کاری باید انجام دهد، اما آن را انجام نمیدهد!». او این نوع رفتارها را «بازیهایی آشکار و واضح» دانست که به کُردها و روند صلح آسیب میزند و از پ.ک.ک خواست تا تلاشهای جدی برای تضمین موفقیت این «فرصت تاریخی» انجام دهد.