روسیه و چین با هدف کاهش وابستگی به نظام‌های مالی غربی، پروژه‌ای مشترک را برای ایجاد یک زیرساخت مالی مستقل آغاز کرده‌اند؛ طرحی که می‌تواند با نهادهای بزرگی مانند یوراکلیر (Euroclear) و کلیر استریم (Clearstream) رقابت کند و دسترسی امن سرمایه‌گذاران به دارایی‌هایشان را تضمین نماید. این ابتکار که توسط بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای (SCO) هدایت می‌شود، پاسخی مستقیم به تحریم‌های گسترده غرب پس از سال ۲۰۲۲ است و ظرفیت ایجاد تحول در نظم مالی جهانی را دارد؛ هرچند با چالش‌هایی همچون نیاز به اعتماد متقابل و نقدینگی بالا مواجه خواهد بود.
ایران ویو24- بین الملل
پیش از اعمال تحریم‌ها، سرمایه‌گذاران روسی از طریق سپرده‌گذاری ملی روسیه (NSD) دارایی‌های خود را در مراکز مالی اروپایی نگهداری می‌کردند. اما پس از تحریم NSD، نهادهایی مانند یوراکلیر و کلیر استریم تمامی عملیات مرتبط را متوقف کرده و حساب‌های روسیه را مسدود کردند. طبق برآورد بانک مرکزی روسیه، حدود ۵.۷ تریلیون روبل (معادل ۶۶.۸ میلیارد دلار) از دارایی‌ها همچنان مسدود مانده و فشار اقتصادی سنگینی بر سرمایه‌گذاران وارد کرده است.
آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه، در گفت‌وگویی با روزنامه ایزوستیا اعلام کرد که بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای مسئولیت این سازوکار جدید را برعهده خواهد داشت. او تأکید کرد که این بانک علاوه بر حمایت از سرمایه‌گذاران روسی، امکان سرمایه‌گذاری خارجی در پروژه‌های روسیه را نیز فراهم می‌کند و بدین ترتیب جریان سرمایه بین‌المللی را تسهیل خواهد کرد. به گفته او، هدف این است که سرمایه‌گذاران کشورهای عضو بتوانند آزادانه اوراق بهادار را در سطح جهانی خرید و فروش کنند؛ مشابه کارکرد یک سپرده‌گذاری مستقل که جایگزینی واقعی برای سیستم‌های غربی باشد.
این ابتکار عمل را می‌توان بخشی از روند گسترده‌تر دِدلاریزاسیون اقتصاد جهانی دانست. در سال‌های اخیر، روسیه با راه‌اندازی سیستم پرداخت «میر» و چین با توسعه یوان دیجیتال، گام‌های مهمی در این مسیر برداشته‌اند. اکنون همکاری مشترک دو کشور در قالب سازمان‌هایی مانند بریکس و SCO، می‌تواند به ایجاد شبکه‌ای از پرداخت‌ها و تسویه‌حساب‌های مالی منجر شود که وابستگی به دلار و یورو را به حداقل می‌رساند.
با وجود این، موفقیت پروژه به عوامل مهمی مانند جلب اعتماد کشورها و مؤسسات مالی خارجی، ایجاد نقدینگی کافی و پذیرش جهانی بستگی دارد. این موانع می‌تواند روند پیشرفت را کند کند، اما در صورت تحقق، زیرساخت مالی جدید نه تنها استقلال روسیه و چین از غرب را تقویت خواهد کرد، بلکه ممکن است به الگویی برای سایر کشورهای در حال توسعه تبدیل شود.
در مجموع، این طرح مشترک را باید تلاشی استراتژیک برای بازتعریف نظم مالی جهانی دانست؛ حرکتی که در صورت موفقیت می‌تواند موازنه قدرت اقتصادی بین شرق و غرب را تغییر داده و به نقطه عطفی در تاریخ روابط اقتصادی بین‌المللی بدل شود.
