صبح امروز (دوشنبه سی‌ام تیر ) یک آزمون زیرمداری بوسیله ماهواره‌بر قاصد با هدف ارزیابی برخی فناوری‌های جدید در حال توسعه صنعت فضایی ایران انجام شد. روابط عمومی سازمان فضایی ایران همچنین اعلام کرد نتایج حاصل از این آزمون در جهت ارتقای عملکرد ماهواره‌ها و سامانه‌های فضایی کشور بکار گرفته خواهد شد.
تهران – ایران ویو24
ماهواره‌بر «قاصد» به‌عنوان نخستین ماهواره‌بر ترکیبی سوخت جامد-مایع جمهوری اسلامی ایران، امروز به نمادی از پیشرفت‌های فناورانه و راهبردی کشور در عرصه فناوری‌های فضایی تبدیل شده است؛ دستاوردی که در سایه توانمندی‌های داخلی و طراحی بومی، ایران را در جایگاه یکی از کشورهای صاحب فناوری فضایی مستقل قرار داده است.
ماهواره‌بر «قاصد» که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توسعه یافته، برای نخستین بار در اردیبهشت ۱۳۹۹ با پرتاب موفق «نور ۱» رسماً ورود ایران به مدار لئو (LEO) را رقم زد. این موفقیت سرآغازی بود بر مجموعه‌ای از پرتاب‌های موفق که با استقرار ماهواره‌های «نور ۲» و «نور ۳» در مدار، به تثبیت توان عملیاتی این سامانه انجامید.
ترکیب سوختی پیشرفته؛ گامی بلند در چابکی پرتاب
«قاصد» دارای سه مرحله پیشران است: دو مرحله نخست آن از سوخت جامد بهره می‌برند و مرحله سوم آن با سوخت مایع کار می‌کند. این طراحی ترکیبی، ایران را قادر می‌سازد تا به سطحی از سرعت در آماده‌سازی و دقت در کنترل مدار برسد که در ماهواره‌برهای سنتی با سوخت مایع قابل دستیابی نیست. چنین فناوری‌ای در رده پیچیده‌ترین سامانه‌های پرتاب فضایی جهان دسته‌بندی می‌شود.
مرحله اول این ماهواره‌بر به موتور «سلمان» مجهز شده؛ موتوری پیشرفته با قابلیت بردار رانش (Thrust Vectoring) که امکان کنترل مسیر پرتاب را با دقت بالا فراهم می‌سازد. مرحله سوم نیز با موتور سوخت مایع امکان هدایت دقیق ماهواره به مدار مشخص‌شده را می‌دهد.
پیشینه پرتاب‌ها؛ آزمون موفق توان داخلی
تا کنون، سه ماموریت موفق به‌وسیله «قاصد» صورت گرفته است. در هر سه پرتاب، ماهواره‌های «نور» با موفقیت در مدار قرار گرفته‌اند. این روند موفق، نشان از افزایش اعتمادپذیری و بلوغ فناوری در صنایع فضایی کشور دارد؛ ظرفیتی که نه‌تنها در حوزه دفاعی، بلکه در آینده‌ای نزدیک می‌تواند برای مقاصد علمی، مخابراتی و پایش زمین نیز مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
از «قاصد» تا «سریر»؛ افق‌های پیش‌رو در صنعت فضایی ایران
ماهواره‌بر قاصد، گام نخست در مسیر ساخت نسل‌های پیشرفته‌تری از ماهواره‌برهای ایرانی است. به گفته مسئولان، هم‌اکنون طراحی و توسعه ماهواره‌برهای جدیدی چون «سریر»، «سروش»، و همچنین مدل‌های سنگین‌تری مانند «قائم ۱۰۵ و ۱۲۰» در دستور کار قرار دارد.
دکتر حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران نیز پیش‌تر در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده بود که گام‌های ایران برای دستیابی به ماهواره‌برهای سنگین در حال برداشته شدن است. وی از تلاش فناوران داخلی برای توسعه ظرفیت‌های پرتابی در مدارهای بالاتر و با محموله‌های بزرگ‌تر خبر داد.
ابعاد راهبردی؛ خودکفایی در عصر تحریم‌ها
قاصد تنها یک دستاورد فناورانه نیست؛ بلکه پاسخی راهبردی به فشارها و تحریم‌های بین‌المللی است. دستیابی به فناوری سوخت جامد در ماهواره‌برها، ایران را از زنجیره تأمین خارجی بی‌نیاز کرده و امکان توسعه سامانه‌های فضایی تاکتیکی را در اختیار کشور قرار داده است. این خودکفایی می‌تواند قدرت بازدارندگی و عمق دفاعی ایران را در ابعاد نوین تعریف کند.
