تهران-ایرن ویو24 — ۷ خرداد ۱۴۰۴
همزمان با انتشار اخباری درباره خروج هزاران سند راهبردی درباره برنامه های محرمانه هسته ای رژیم صهیونیستی توسط دستگاه اطلاعاتی ایران می توان به شماری از افشاگریها، تصاویر ماهوارهای، و گزارشهای اطلاعاتی که تاکنون ابعاد برنامه پنهان هسته ای رژیم صهیونیستی را تا حدودی روشن کردهاند، اشاره کرد. اما باید تاکید داشت تا پیش از این بسیاری از اطلاعات از گزارش های غیر رسمی و یا از میان خطوط برخی گزارش های افشا شده جمع آوری شده اند و اگر چنانچه ایران به اسناد محرمانه سایت های هسته ای رژیم صصهیونیستی دست یافته باشد، یک انقلاب اطلاعاتی رخ داده است.
.دیمونا؛ شاه رگ برنامه هستهای اسرائیل
مرکز تحقیقات هستهای «نگب» واقع در صحرای نقب، که به نام راکتور دیمونا شناخته میشود، هسته اصلی برنامه تسلیحاتی رژیم صهیونیستی محسوب میشود. این مرکز در اواخر دهه ۱۹۵۰ با همکاری فرانسه ساخته شد و تحت عنوان محرمانه «پروژه ۳۰۰» آغاز به کار کرد.
بزرگترین افشاگری درباره فعالیتهای دیمونا در سال ۱۹۸۶ صورت گرفت، زمانی که «مردخای وانونو» تکنسین پیشین این مرکز، با ارائه عکسها و مدارک به روزنامه ساندی تایمز لندن، پرده از تولید پلوتونیوم برای تسلیحات هستهای در این مجتمع برداشت. شواهدی که وانونو در اختيار قرار داد، تخمين ها درباره تعداد کلاهک های هسته ای اسرائيل را از حدود صد کلاهک تا 200 کلاهک بالا برد.
بعدا بر اساس اسناد محرمانه ای که افشا شد، مشخص شد رژیم صصهیونیستی از بدو اعلام موجودیت در سال 1948 به دنبال سلاح اتمی بوده است و آمریکا از دهه ۱۹۶۰ میدانست اسرائیل میتواند در مرکز تحقیقات هستهای دیمونا، پلوتونیوم قابل استفاده در ساخت سلاح هستهای تولید کند.
سند کمیته اطلاعات انرژی اتمی که در دسامبر 1960 تهیه شده، نخستین گزارشی است که صریحا و بدون ابهام عنوان میکند پروژه اسرائیلی در دیمونا شامل کارخانه بازفرآوری پلوتونیوم بوده و به برنامه تسلیحاتی مرتبط است.
به طرز گسترده ای ظن آن می رود که انفجار مشکوکی که در سال 1979 در جنوب اقيانوس هند انجام شد، حاصل آزمايش هسته ای رژیم صهیونیستی (احتمالا با همکاری آفریقای جنوبی) بوده است.
با آنکه اسرائیل تاکنون اجازه بازرسی این مرکز توسط بازرسان IAEA را نداده است، تحلیلهای مستقل از سوی نهادهایی چون فدراسیون دانشمندان آمریکایی (FAS) و مؤسسه میدلبری در آمریکا، به کمک تصاویر ماهوارهای، نشان از توسعه مستمر تاسیسات زیرزمینی این مرکز طی سالهای اخیر میدهند.
مرکز سورک؛ فعالیتهای هستهای غیرنظامی؟
در کنار دیمونا، مرکز تحقیقات هستهای سورک در نزدیکی «یاونه» یک راکتور تحقیقاتی کوچکتر را در اختیار دارد. این مرکز که با کمک ایالات متحده در دهه ۱۹۶۰ راهاندازی شد، عمدتاً در حوزههای پزشکی و صنعتی فعالیت میکند.
تخمین توان تسلیحاتی
با وجود نبود تایید رسمی، نهادهای پژوهشی بینالمللی تخمین میزنند که رژیم صهیونیستی در حال حاضر بین ۱۰۰ تا 400 کلاهک هستهای در اختیار دارد. گزارش سالانه موسسه بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم (SIPRI) و همچنین تحلیلهای منتشرشده در بولتن دانشمندان هسته ای در سال 2023 نشان میدهد که ظرفیت تولید پلوتونیوم در راکتور دیمونا به رژیم صهیونیستی این امکان را داده است که سالانه حدود ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم پلوتونیوم تولید کند؛ مقداری که برای توسعه زرادخانه کلاهک های هستهای رژیم استفاده می شود.
ابهام راهبردی یا تهدید علیه امنیت منطقه؟
رژیم صهیونیستی عضو معاهده NPT (پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای) نیست و در همین حال تحت حمایت آمریکا، برنامه هستهای رژیم از چارچوبهای نظارتی بینالمللی مستثنی است. همین مسأله همواره به عنوان یک تهدید بالقوه برای امنیت منطقه خاورمیانه مطرح بوده است.
در حالی که سایر کشورها در چارچوب NPT و پروتکلهای الحاقی فعالیت میکنند، رژیم صهیونیستی بدون شفافیت و بدون تعهدات حقوقی بینالمللی، به توسعه زرادخانه هستهای خود ادامه میدهد. تحلیلگران معتقدند که این سیاست ابهام، بخشی از راهبرد بازدارندگی رژیم صهیونیستی در برابر واکنش های احتمالی در برابر سیاست توسعه طلبانه رژیم است.
اما اگر چنانچه منابع مطلع گزارش می دهند، ایران توانسته باشد اسناد هسته ای رژیم صهیونیستی را در اختیار بگیرد، این اتفاق میتواند معادلات راهبردی منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.