معاون پرستاری وزارت بهداشت، با تأکید بر ادامه مشکلات و کمبود شدید پرستار در کشور، هشدار داده است که بحران نیروی انسانی در بخش پرستاری به نقطه خطرناک رسیده است. دبیرکل خانه پرستار در این باره میگویند سوءمدیریت، بیتوجهی به قوانین، حقوق پایین و تضاد منافع، باعث شده هم پرستاران از سیستم خارج شوند و هم فارغالتحصیلان تمایلی به ورود به این حرفه نداشته باشند.
زهرا ترابی، ایران ویو24
محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در گفتگو با ایران ویو24 درباره اظهارات عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت مبنی براینکه حدود 100هزار پرستار کم داریم و نمی توان کتمان کرد گفت: وزارت بهداشت در ادوار گذشته نه تنها برای جبران این کمبود اقدامی جدی نکرده، بلکه بدون فراهم کردن زیرساختهای لازم، ظرفیت دانشکدههای پرستاری را افزایش داده است؛ اقدامی که نه امکان جذب نیرو را فراهم کرده و نه شرایط نگهداشت پرستاران را بهبود بخشیده است. نتیجه این روند، بیکاری بیش از ۹۰ هزار فارغالتحصیل پرستاری را رقم زد؛ در حالی که کشور با کمبود شدید نیرو روبهروست.
وی ادامه داد: آخرین آزمون استخدامی پرستاران در سال ۱۳۹۹ برگزار شد و حالا پس از پنج تا شش سال، قرار است ۱۰ تا ۱۲ هزار پرستار جذب شوند. اما در شهرهای بزرگ، بسیاری از پرستاران تمایلی به شرکت در این آزمون ندارند. دلیل این بیرغبتی، حقوق پایین (۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان) و فشار کاری زیاد در مقایسه با درآمد نجومی مدیران و اعضای هیئت علمی وزارت بهداشت است.
شریفی مقدم اظهار کرد: پرستارانی که میتوانند در کشورهای اروپایی یا حاشیه خلیج فارس ماهانه ۲ تا ۵ هزار دلار درآمد داشته باشند، حاضر نیستند در ایران با حقوق حدود ۲۰۰ دلار کار کنند. حتی پرستارانی که علاقهمند به خدمت در وطن هستند، در نهایت به دلیل شرایط معیشتی، مهاجرت را ترجیح میدهند.
وی بیان کرد: مشکل اصلی، مربوط به یک دولت خاص نیست و در همه دولتها وجود داشته است. اما ریشه اصلی آن، ساختار وزارت بهداشت است. تصمیمگیران این وزارتخانه، از مدیران بیمارستانها تا رؤسای دانشگاههای علوم پزشکی، خود از گروههای ذینفع هستند و تضاد منافع دارند. به همین دلیل، قوانین حمایتی از پرستاران یا اجرا نمیشود یا به شکل ناقص و تبعیضآمیز اجرا میشود.
او اضافه کرد: به همین دلیل، قوانینی مانند «اجرای فوقالعاده خاص» یا «قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری» که سال ۱۳۸۶ تصویب شده، یا اجرا نمیشود یا به شکلی ناقص و تبعیضآمیز اجرا میگردد.
شریفی مقدم اظهار کرد: در حالی که در رشته پزشکی برای افزایش ظرفیت دانشجویان، حتی با مصوبه شورای عالی فرهنگی هم مقاومت شد و ظرفیت تنها درصد کمی افزایش یافت، در رشته پرستاری بدون مصوبه قانونی ظرفیت ۳۰۰ درصدی ایجاد شد. این اقدام، نشانه تمایل سیستم به استثمار پرستاران است؛ چراکه افزایش بیضابطه نیرو، ارزش و قدرت چانهزنی آنها را کاهش میدهد.
او تصریح کرد: در سیستم بیمارستانی، کار تیمی است و نتیجه درمان حاصل تلاش مشترک پزشک، پرستار، کارشناس بیهوشی و دیگر اعضای تیم است. اما در پرداختها تفاوت چشمگیری وجود دارد. برای مثال، در یک عمل جراحی، پزشک ممکن است ۶۰۰ میلیون تومان دریافت کند، در حالی که سهم پرستار همان عمل تنها ۴ میلیون تومان باشد. این اختلاف گاه به صد برابر هم میرسد که در هیچ جای دنیا سابقه ندارد.
دبیرکل خانه پرستار با اشاره به راهکاری که دولت باید در این زمینه پیدا کند پاسخ داد: حل این بحران پیچیده نیست ابزار قانونی برای رفع مشکل وجود دارد، اما اراده اجرایی نیست. باید حقوق و مزایای پرستاران به شکل واقعی و بر اساس قوانین موجود افزایش یابد، تبعیض در پرداختها حذف شود و تضاد منافع در وزارت بهداشت از بین برود. تا زمانی که مدیران این وزارتخانه خود ذینفع باشند، مسیر منابع مالی به سمت گروههای خاص هدایت خواهد شد و بحران کمبود پرستار ادامه خواهد داشت.