سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری امروز 17 شهریور با تبریک میلاد پیامبر اسلام (ص) و فرارسیدن هفته وحدت، این ایام را فرصتی برای همه مسلمانان دانست تا به چالشهای پیشروی امت اسلامی بیندیشند؛ چالشهایی که مسئله فلسطین در رأس آنها قرار دارد.
ایران ویو۲۴-سیاسی
اسماعیل بقایی با اشاره به فجایع جاری در غزه گفت: «زمانی که در حال آمادهسازی برای این نشست بودم، طی دو تا سه ساعت، ناچار شدم آمار شهدای فلسطینی و مجروحان را دو بار بهروزرسانی کنم زیرا این ارقام هر لحظه رو به افزایش است.»
سخنگوی وزارت خارجه افزود: «هدف قرار دادن خانههای مردم در غزه بخشی از طرح کوچاندن اجباری فلسطینیان است؛ اقدامی که اخیراً شدت یافته و با اعتراض جامعه بینالملل روبهرو شده است. جهان خواستار توقف فوری این جنایات و محاکمه عاملان آن است.»
بقایی در ادامه به دو حادثه تلخ در کشورهای همسایه اشاره کرد: «هفته گذشته زلزله شرق افغانستان و سیل در پاکستان رخ داد. ایران همان ساعات نخست، از طریق هلال احمر برای کمک به افغانستان و پاکستان اعلام آمادگی کرد.»
گزارش آژانس و مذاکرات
او درباره گزارش مدیرکل آژانس انرژی اتمی و روند مذاکرات گفت: «گزارش را بررسی و مواضع خود را طی یادداشتی اعلام کردیم. انتظار داشتیم گزارشها منصفانه و بر اساس واقعیات میدانی ارائه شود. حمله بیسابقه به تأسیسات هستهای ایران ایجاب میکرد آژانس با جزئیات بیشتری به آن بپردازد. برداشت ما این است که آژانس دریافته شیوه اجرای تعهدات پادمانی ایران نمیتواند مانند قبل از این حمله باشد. تاکنون به جمعبندی نهایی نرسیدهایم، اما روند گفتوگوها مثبت بوده است. هیأت ایرانی متشکل از مدیرکل صلح و امنیت وزارت خارجه و نماینده سازمان انرژی اتمی جمعه و شنبه در سومین دور مذاکرات با آژانس شرکت کردند. همه ملاحظات امنیتی، مصوبه مجلس و الزامات شورای امنیت ملی در مذاکرات رعایت شد و منتظر تکمیل گفتوگوها و توافق بر سر متن نهایی هستیم؛ متنی که چارچوب جدید تعامل ایران و آژانس را مشخص میکند.»
خروج اسناد هستهای
بقایی ادامه داد: «اوایل ماه مه دو سند محرمانه که در فردو در اختیار بازرسان آژانس بود، برخلاف پروتکلها به وین منتقل شد. آژانس نیز پذیرفت که این کار نباید انجام میشده است. ما به همین دلیل از ورود مجدد برخی بازرسان جلوگیری کردیم که به نظرمان کاملاً قابل توجیه است.»
روابط خارجی و تحولات بینالملل
او درباره دیدار عراقچی با کایا کالاس در قطر گفت: «گفتوگوهای خوبی انجام شد و ایدههایی مطرح گردید. امیدواریم این تماسها به تغییر رویکرد اروپاییها و دوری از اقدامات تقابلی بینجامد.»
در واکنش به تغییر نام «وزارت دفاع» آمریکا به «وزارت جنگ» اظهار داشت: «آنها صادقانه به واقعیت اعتراف کردند. در عمل چیزی به نام وزارت دفاع در آمریکا وجود نداشته و این کشور همواره در حال طراحی جنگ بوده است. این کار نشاندهنده تقابل آشکار با منشور ملل متحد و اصل منع توسل به زور است.»
مسائل با انگلیس و مذاکرات آتی
سخنگوی وزارت خارجه اتهامات پارلمان انگلیس به ایران را «تکراری، بیسند و در راستای فشار سنتی لندن و واشنگتن» دانست. او درباره دور بعدی مذاکرات ایران و آژانس گفت: «نتایج گفتوگوها در تهران بررسی میشود و پس از جمعبندی، زمان مذاکرات بعدی اعلام خواهد شد.»
درباره موضوع ناپدیدشدن امیر موسوی در الجزایر نیز گفت: «ایشان دیپلمات نیستند و با گذرنامه عراقی وارد مصر شدهاند، اما ما طبق وظیفه، پیگیری خواهیم کرد.»
حضور ایران در سازمان ملل
بقایی در خصوص محدودیت رفتوآمد هیأت ایرانی در نیویورک گفت: «آمریکا قانونی برای این کار ندارد، اما برخلاف تعهداتش عمل میکند. ریاست جمهوری در اجلاس مجمع عمومی حضور خواهد یافت و با توجه به تحولات منطقه، موضوع نسلکشی فلسطین مهمترین محور جهانی خواهد بود.»
مواضع درباره اتحادیه اروپا و آموزش در ترکیه
او درباره اظهارات اخیر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «این نگاه ناشی از دشمنانگاری رقباست. آیا قوانین اتحادیه اروپا نسلکشی فلسطینیان را مجاز میداند؟»
در مورد همکاری با وزارت آموزش ترکیه توضیح داد: «گفتوگوی سفیر ایران با وزیر آموزش ترکیه برای حل مسائل دو مرکز آموزشی باسابقه ایران در استانبول و آنکارا بود.»
سفرهای منطقهای و برنامههای فرهنگی
بقایی سفر وزیر خارجه به مصر را در چارچوب تقویت همکاریهای منطقهای دانست و گفت: «سفر به تونس نیز در برنامه است.» او درباره اجرای ارکستر سمفونیک ارمنستان در تخت جمشید گفت که این تنها یک رویداد محدود نخواهد بود و برنامههای مشترک فرهنگی با روسیه، تاجیکستان و ترکیه نیز در دست اجراست.
مسائل هستهای و روابط با چین و ونزوئلا
درباره احتمال خروج از NPT گفت: «این تصمیم صرفاً در سطح نظام اتخاذ میشود و تاکنون مصوبهای در این باره وجود ندارد.» درخصوص توئیت علی لاریجانی نیز گفت: «تفسیر آن با خودشان است؛ ایران هیچگاه درباره توان دفاعی خود مذاکره نخواهد کرد.»
وی درباره پیشنویس قطعنامه ایران در آژانس افزود: «این قطعنامه بر ممنوعیت هرگونه حمله به تأسیسات هستهای تأکید دارد. مخالفت آمریکا بیتوجهی آشکار به حقوق بینالملل و نوعی سیاست ارعاب است.»
درباره قرارداد ۲۵ ساله با چین گفت: «در حال اجراست و اصلاحات لازم در مسیر آن انجام میشود.»
درباره گفتوگوی وزرای خارجه ایران و ونزوئلا نیز اظهار داشت: «روابط دو کشور بر مبنای احترام و منافع مشترک است و در برابر تحرکات آمریکا در کارائیب، موضع مشترک داریم.»
او همچنین درباره سفر پزشکیان به چین و دیدار با مقامات این کشور و روسیه گفت: «موضوع هستهای ایران و اقدامات نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی در این گفتوگوها مورد بحث قرار گرفت.»
در آستانه فعال شدن مکانیسم ماشه هم گفت: «نباید درباره بازگشت تحریمهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ بزرگنمایی کرد. تماسها و هماهنگیها با چین، روسیه و دیگر کشورها ادامه دارد.»
سایر موضوعات
بقایی درباره مستند بیبیسی پیرامون امام موسی صدر یادآور شد: «از نظر حقوقی، ناپدید شدن اجباری ایشان در سال ۱۳۵۷ همچنان پیگیری میشود.»
او همچنین نشست آتی رژیم صهیونیستی درباره اقلیتهای دینی را «مانند درخواست نظر از جفری اپستین درباره قاچاق انسان» توصیف کرد.
در پاسخ به ادعای اروپاییها مبنی بر خودداری ایران از مذاکره گفت: «این ایران بود که هدف حمله نظامی قرار گرفت. شروط اروپاییها غیرمنطقی است و نشاندهنده نبود راهبرد روشن در قبال این بحران است.»
درباره منع حضور هیأت فلسطینی در سازمان ملل نیز گفت: «این اقدام آمریکا نقض تعهداتش و همدستی با رژیم صهیونیستی برای حذف موضوع فلسطین از مجمع عمومی است.»
در پایان، در خصوص طرح خلع سلاح مقاومت لبنان گفت: «درباره سلاح مقاومت، تصمیم با لبنانیهاست. در شرایط فعلی که رژیم صهیونیستی به هیچ قانونی پایبند نیست، دفاع از کشور حقی ذاتی برای همه ملتهاست.»