رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش اعلام کرد اجرای مصوبه تأثیر قطعی سوابق تحصیلی در کنکور سراسری سال ۱۴۰۲ توانسته تا حدودی شکاف فرصت‌های تحصیلی میان دهک‌های مختلف اقتصادی را کاهش دهد و رقابت را برای دانش‌آموزانی که دسترسی محدودی به کلاس‌ها و آموزش‌های خصوصی دارند عادلانه‌تر سازد؛ هرچند دهک‌های بالای درآمدی همچنان در کسب رتبه‌های برتر پیشتاز هستند.
ایران‌ویو۲۴-علمی
محسن زارعی رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش با اعلام نتایج بررسی سهم دهک‌های اقتصادی از رتبه‌های برتر آزمون سراسری گفت: در نخستین سال اجرای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر تأثیر قطعی سوابق تحصیلی در پذیرش دانشگاهی (سال ۱۴۰۲)، سهم دانش‌آموزان دهک‌های پایین درآمدی از رتبه‌های برتر افزایش داشته است.
بر اساس این داده‌ها، دهک‌های اول تا چهارم با وجود آنکه حدود ۳۰ درصد شرکت‌کنندگان کنکور را تشکیل می‌دهند، توانستند ۱۷ درصد از رتبه‌های زیر سه‌هزار کشوری در رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی را کسب کنند؛ در حالی که دهک‌های هشتم تا دهم با همان سهم جمعیتی، به ۵۵ درصد از رتبه‌های برتر دست یافته‌اند. به گفته زارعی، این اختلاف نشان می‌دهد دهک‌های پردرآمد هنوز سه برابر موفق‌تر از دهک‌های کم‌درآمد در رسیدن به رتبه‌های برتر هستند و نیاز به سیاست‌های جبرانی آموزشی وجود دارد.
او افزود: مطالعه روند پنج‌ساله (۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲) حاکی از کاهش تمرکز رتبه‌های برتر در میان دهک‌های بالاتر است؛ به‌گونه‌ای که در سال اجرای مصوبه، سهم دهک‌های متوسط درآمدی (پنجم تا هفتم) حدود ۱.۵ درصد افزایش داشته و سهم دهک‌های پایین نیز رشد حدود ۰.۷۵ درصدی را تجربه کرده‌اند.
زارعی با تأکید بر جنبه نظری عدالت آموزشی گفت: هنگامی که بخشی از فرآیند سنجش بر پایه آموزش‌های مدرسه‌ای و رسمی انجام گیرد و وابستگی نتایج به کلاس‌های خصوصی، منابع هزینه‌بر و وضعیت اقتصادی خانواده‌ها کاهش یابد، فضای رقابت برای دانش‌آموزان محروم از امکانات بیرون از مدرسه عادلانه‌تر می‌شود.
وی در پایان تصریح کرد که اجرای سیاست تأثیر قطعی سوابق تحصیلی، نخستین گام مؤثر در جهت تعدیل توزیع دستاوردهای آموزشی بوده و ادامه فرآیند نیازمند برنامه‌های ترمیمی برای تحقق کامل عدالت آموزشی است.
