جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و رژیم صهیونیستی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رخدادهای امنیتی منطقه، نقطه عطفی در تغییر نگاه افکار عمومی جهان عرب نسبت به تهران بود. هم‌زمان با بمباران غزه و تهدیدات تل‌آویو، کاربران عرب‌زبان در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ‌هایی حمایتی، مواضع ایران را در دفاع از فلسطین و مقابله با صهیونیسم تحسین کردند؛ امری که ظرفیت تبدیل‌شدن به یک سرمایه راهبردی فرهنگی و سیاسی را برای جمهوری اسلامی فراهم کرده است. این تحول، نشانه‌ای از افزایش همگرایی منطقه‌ای با محور مقاومت است و می‌تواند با تقویت دیپلماسی عمومی، رسانه‌ای و فرهنگی ایران، به شکل‌گیری جبهه‌ای جدید در برابر هژمونی غرب در خاورمیانه منجر شود.
فاطمه سیاحی، پژوهشگر مسائل جهان عرب، ایران ویو24
جنگ ۱۲ روزه بین ایران و رژیم صهیونیستی، به‌عنوان یکی از نقاط عطف اخیر خاورمیانه، نه‌تنها یک رویارویی نظامی بود، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای ایران فراهم کرد تا جایگاه خود را در افکار عمومی جهان عرب تقویت کند. واکنش‌های کاربران عرب‌زبان در فضای مجازی، طی دوران درگیری، نشان‌دهنده حمایت قابل‌توجهی از ایران در برابر حملات تل آویو بود.
این حمایت، که ریشه در همسویی ایران با آرمان‌های منطقه‌ای مانند مسئله فلسطین و مقاومت در برابر هژمونی غرب دارد، فرصتی استراتژیک برای تهران ایجاد کرده تا روابط خود با جهان عرب را تعمیق بخشد. قطعا وضعیت مثبت در همگراییِ ایجادشده، نیازمند تثبیت و تداوم است؛ تا جایی که این حمایت نسبی، تقویت و به یک سرمایه پایدار سیاسی و فرهنگی تبدیل شود.
برای تبدیل این حمایت نسبی به یک سرمایه پایدار، ایران باید دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای خود را تقویت کند. همکاری با رسانه‌های بی‌طرف یا همسو برای پوشش مثبت اقدامات ایران، به‌ویژه در زمینه حمایت از فلسطین، می‌تواند به تعمیق این حمایت کمک کند.
تولید محتوای جذاب به زبان عربی در پلتفرم‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، توییتر و تیک‌تاک، از جمله ویدئوهای کوتاه از عملیات‌های بازدارنده ایران یا مصاحبه با چهره‌های فرهنگی حامی روابط مثبت با جهان عرب، راهی مؤثر برای تعامل با مخاطبان جوان کشورهای منطقه است. برگزاری جشنواره‌های فرهنگی، نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های مشترک با کشورهای عربی نیز می‌تواند اشتراکات فرهنگی و تاریخی ایران و جهان عرب را برجسته کرده و به کاهش پیش‌داوری‌ها کمک کند.
حمایت از آرمان فلسطین یکی از مهم‌ترین عوامل همسویی افکار عمومی جهان عرب با ایران است. ایران می‌تواند با افزایش کمک‌های بشردوستانه به غزه و کرانه باختری، به‌ویژه در زمینه بازسازی زیرساخت‌ها، جایگاه خود را به‌عنوان حامی عملی فلسطین تقویت کند. این اقدامات باید به‌صورت گسترده در رسانه‌های عربی پوشش داده شود تا تأثیر آن‌ها چند برابر شود. همچنین، همکاری با کشورهای عربی مانند قطر و مصر برای پیشبرد ابتکارات دیپلماتیک، مانند پیشنهاد کنفرانس‌های بین‌المللی با حضور کشورهای اسلامی برای حل مناقشه فلسطین، می‌تواند به تقویت جایگاه ایران در منطقه کمک کند.در این خصوص، اگر لازم باشد ایران باید به تلاش های سیاسی برای تشکیل دولت مستقل فلسطین بپیوندد و عربستان را در این مسیر یاری دهد؛ این سیاست می تواند دیدگاه های منفی درباره سنگ اندازی ایران در حل مناقشه فلسطین را از خنثی کند.
تقویت روابط اقتصادی و اجتماعی با کشورهای عربی نیز، دیگر لازمه ایجاد مناسبات پایدار و مستحکم است. سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مشترک در زمینه‌های انرژی، کشاورزی و فناوری با کشورهایی مانند عراق، لبنان و قطر می‌تواند به کاهش تنش‌های سیاسی و تقویت روابط مردمی کمک کند. برنامه‌های تبادل دانشجویی و تسهیل گردشگری میان ایران و کشورهای عربی مانند مصر و عربستان هم می‌تواند شناخت بهتری از فرهنگ ایران ایجاد کرده و پیش‌داوری‌ها را کاهش دهد. کشورهای میانجی و همکار ایران، از جمله عمان و قطر، می توانند نقش بسیار خوبی در این روند ایفا کنند؛ می توان با تبادل فرهنگی و افزایش سفرها بین سه کشور، به معرفی وجهه جدید ایران در منطقه کمک کرد.
تقویت حمایت جهان عرب از ایران می‌تواند به تغییر پارادایم‌های امنیتی و فرهنگی در منطقه منجر شود. از منظر امنیتی، حمایت گسترده از ایران به‌عنوان یک نیروی مقاوم می‌تواند وابستگی کشورهای عربی به قدرت‌های غربی را کاهش دهد و زمینه‌ساز ایجاد یک ائتلاف منطقه‌ای برای مقابله با تهدیدات مشترک، مانند رژیم صهیونیستی شود. از منظر فرهنگی، تقویت مناسبات فرهنگی و نمایش اشتراکات تمدنی بین ایران و جهان عرب می‌تواند شکاف‌های مذهبی و قومیتی را کاهش داده و به ایجاد یک هویت جمعی منطقه‌ای مقاوم‌تر در برابر نفوذ فرهنگی غرب منجر شود. تجربه جنگ 12 روزه ثابت کرد که ایران حتی در صورت تحمل سخت ترین شرایط و ضربه ها هم حاضر به هدف قراردادن منافع کشورهای عربی نیست؛ این تجربه تاریخی ارزنده تمام نظریات تهدید ایران علیه اعراب را به شکست کشاند و نشان داد که تهران در شرایط دشوار، حامی امنیت همسایگان خود است و روی تلاش‌های دیپلماتیک مثبت‌شان حساب می‌کند.
