رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی ایران می‌گوید کشور باید به جای تمرکز بر خودکفایی محصولات آب‌بر، اصلاح الگوی کشت، استفاده از فناوری‌های نوین در کشاورزی و دیپلماسی آب منطقه‌ای را در اولویت قرار دهد. همجنین محدود کردن مصرف آب به تنهایی و انتقال بار ناکارآمدی‌ها به مردم، بحران را حل نمی‌کند و باید نگرش‌ها نسبت به مدیریت منابع آبی اصلاح شود.
زهرا ترابی- ایران‌ویو24-محیط‌زیست
هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران در گفتگو با ایران ویو24، در پاسخ به این پرسش، با توجه به کاهش بارندگی و خشکسالی، ایران چگونه می‌تواند در برابر کم‌آبی‌های آینده مقاوم شود؟ گفت: مسئله کم‌آبی و کاهش بارندگی در کشور چیز جدیدی نیست و دهه‌های اخیر مطرح بوده است. ضمن اینکه این موضوع تنها مختص تهران نیست. واقعیت این است که اقدامات دیر آغاز شده، اما اکنون باید اقدامات مهم و فوری انجام شود.
وی ادامه داد: حدود ۹۰ درصد مصرف آب کشور در بخش کشاورزی است، ۶ درصد در بخش شرب و ۴ درصد در صنعت. در بخش شرب مشکل اصلی، سرمایه‌گذاری ناکافی است. در شبکه آب تهران، تنها ۲۲ درصد آب مصرفی به شکل مؤثر استفاده می‌شود و بازچرخانی مناسبی وجود ندارد. با سرمایه‌گذاری و فناوری‌های نوین می‌توان مصرف آب شرب را به شدت کاهش داد.
این استاد دانشگاه افزود: مثال موفق جهانی وجود دارد؛ در سال ۲۰۱۹ در کیپ‌تاون آفریقای جنوبی، مصرف روزانه سرانه به ۵۰ لیتر کاهش یافت. ما حتی نتوانستیم به ۱۳۰ لیتر برسیم. مشکل ما تنها مصرف بالای خانگی نیست، بلکه باید کل سیستم کشور و منابع پایدار آب اصلاح شود. برای کاهش مصرف سالانه ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب، اصلاح کشاورزی و مدیریت منابع ضروری است.
رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران در پاسخ به این سوال، چه اصلاحاتی در بخش کشاورزی لازم است؟بیان کرد: ابتدا باید خودکفایی در محصولات آب‌بر کنار گذاشته شود و به سمت بهینه‌سازی حرکت کنیم. اصلاح الگوی کشت باید سریع انجام شود و از کشت محصولات پرآب فاصله بگیریم. هم‌اکنون بخش قابل توجهی از منابع آبی کشور صرف محصولاتی می‌شود که نیاز آبی بالایی دارند.
او اضافه کرد: تولید گندم نیز کاهش یافته؛ سال گذشته ۱۲ میلیون تن بود که امسال به ۷.۳ میلیون تن رسیده است. با این وضعیت، ادامه تمرکز بر خودکفایی منطقی نیست، زیرا ظرفیت اقلیمی کشور محدود است. بنابراین، باید به تأمین بخشی از محصولات غذایی از خارج از کشور فکر کنیم و از فناوری‌های نوین برای افزایش راندمان آبیاری استفاده کنیم.
اورعی با اشاره به اینکه ایران چگونه می‌تواند از همکاری‌های منطقه‌ای برای مدیریت منابع مشترک آب بهره ببرد؟ پاسخ داد: مدیریت آب یک مسئله منطقه‌ای است. دیپلماسی آب باید تقویت شود. ما شاهدیم که در حوضه هیرمند در افغانستان حق‌آبه ایران رعایت نمی‌شود و در ترکیه نیز مشکلاتی وجود دارد. متأسفانه تمرکز کافی روی مدیریت آب داخلی و دیپلماسی منطقه‌ای نداشتیم و این باید سریعاً بازنگری شود.
این استاد دانشگاه افزود: یکی از مشکلات اصلی، تمرکز کوتاه‌مدت دولت‌هاست. دولت‌ها برنامه بلندمدت برای دیپلماسی آب ندارند و همواره مسئله آب به موضوعی روزمره تبدیل شده است. هر دولتی تنها افق چهار تا هشت ساله خود را در نظر می‌گیرد و مشکلات به دولت بعدی منتقل می‌شود.
او در پایان تأکید کرد: مدیریت آب به معنای محدود کردن مصرف نیست، بلکه استفاده صحیح و بهینه از منابع است. اصلاح نگرش‌ها، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین، اصلاح الگوی کشت و دیپلماسی فعال منطقه‌ای، مهم‌ترین راهکارهای مقابله با بحران کم‌آبی هستند
