انتخابات پارلمانی عراق که برای ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده است، در زمانی حساس برگزار می‌شود؛ زمانی که این کشور با فشارهای امنیتی‌ـ‌اجتماعی، تلاش آمریکا و غرب برای نفوذ بیشتر و تأثیرات تنش‌های منطقه‌ای روبه‌روست. نتیجه این انتخابات می‌تواند مسیر ساختار سیاسی و ثبات این کشور را تعیین کند.
ایران ویو ۲۴ ـ بین‌الملل
عراق در حالی به سمت انتخابات ششم پارلمانی پیش می‌رود که فضای سیاسی و امنیتی آن پیچیده‌تر از همیشه است. این انتخابات در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ برگزار می‌شود و کشور با چالش‌های متعددی روبه‌روست: از یک‌سو فشارهای منطقه‌ای و احتمال تبدیل عراق به میدان تقابل قدرت‌های بزرگ؛ و از سوی دیگر، شکاف‌های داخلی که فراتر از کنترل دولت فعالیت می‌کنند. در این شرایط، انتخابات پیش‌رو فقط انتخاب نمایندگان نیست؛ بلکه آزمونی برای مشروعیت، ثبات حاکمیت و پختگی نظام سیاسی عراق محسوب می‌شود.
وضعیت نامزدها و رقابت
براساس منابع، بیش از ۷٬۷۶۸ نامزد برای تصاحب ۳۲۹ کرسی مجلس نمایندگان رقابت خواهند کرد، از جمله حدود ۲٬۲۴۸ زن. با این وجود، بخشی از بازیگران اصلی صحنه سیاسی، از جمله جنبش تحت رهبری مقتدا صدر، از شرکت در انتخابات اعلام انصراف کرده‌اند که این خود بر میزان مشارکت و روند انتخابات تأثیرگذار است.
در این میان، نخست‌وزیر فعلی، محمد شیاع السودانی، که در سال ۲۰۲۲ به قدرت رسید، به دنبال تمدید دوره خود است؛ او تلاش دارد در سیاست داخلی، منطقه‌ای بغداد و میان بازیگران ذی‌نفوذ تعادلی حفظ کند و نشان دهد که می‌تواند حکومت مؤثرتر و با ثبات‌تری ایجاد کند.
مهم‌ترین چالش‌ها
۱. امنیت و خشونت انتخاباتی
در هفته‌های منتهی به انتخابات، حملات و تهدیدهایی علیه دفاتر نامزدها گزارش شده است؛ از جمله حمله به دفتر یکی از نامزدهای ائتلاف «عزم» در بغداد که زخمی بر جای گذاشت. این‌گونه رخدادها نه تنها به مشارکت رأی‌دهندگان لطمه می‌زند، بلکه اعتماد به سلامت روند انتخابات را نیز کاهش می‌دهد.
۲. سرنوشت گروه‌های مقاومت
در حالی که در ماه‌های گذشته آمریکا تلاش زیادی برای خلع سلاح مقاومت عراق و ایجاد شکاف بین دولت و الحشد الشعبی داشته است، انتخابات پیش‌رو می‌تواند بر سرنوشت گروه‌های مقاومت و در نتیجه امنیت عراق، که مورد تهدید رژیم صهیونیستی و گروه‌های تروریستی است، تأثیرگذار باشد.
۳. مساله مشروعیت و مشارکت عمومی
بخشی از شهروندان عراقی نسبت به عملکرد نظام سیاسی‌ـ‌انتخاباتی ناراضی هستند. اگر میزان مشارکت پایین باشد یا نتیجه‌ای که عموم جامعه آن را نپذیرد حاصل شود، دولت آینده با چالش مشروعیت مواجه خواهد شد.
۴. محیط منطقه‌ای و ژئوپلتیکی
هم‌زمان با تنش‌هایی که میان ایران و اسرائیل جریان دارد، عراق با آزمون استقلال سیاسی و امنیتی نیز مواجه است. در این شرایط، دولت عراق باید نه فقط داخل، بلکه معادلات منطقه‌ای را نیز مدنظر قرار دهد.
فرصت‌ها و نقاط امید
اگر انتخابات با حضور گسترده، شفافیت نسبی و رقابت منصفانه برگزار شود، می‌تواند نقطهٔ عطفی باشد برای:
-
بازسازی اعتماد عمومی و بازگشت مشارکت در فضای سیاسی
-
تقویت نهادهای دولتی
-
بازتعریف جهت‌گیری خارجی عراق به سمت ثبات و استقلال عمل بیشتر
برخی ناظران معتقدند اگر دولت آینده بتواند کنترل امنیتی، شفافیت در انتخابات و روابط متوازن خارجی را برقرار کند، عراق می‌تواند از وضعیت «دولتی شکننده» به «دولتی پایدارتر» حرکت کند.
ریسک‌ها و تهدیدهای پیش‌رو
با این حال، اگر روند انتخابات بی‌ثبات، مشارکت کم یا دارای نقص‌های ساختاری باشد، عراق با چند خطر جدی مواجه خواهد شد:
-
تشدید رقابت‌های قومی‌ـ‌مذهبی و بازگشت خشونت سیاسی
-
ظهور دولت ضعیف یا ائتلاف شکننده که توانایی اداره کشور را ندارد
-
دخالت بیشتر بازیگران خارجی یا تبدیل کشور به میدان رقابت‌های منطقه‌ای
در صورت شکست این انتخابات، «عراق به سمت دور باطل بی‌ثباتی» بازخواهد گشت.
