پس از تماسهای دیپلماتیک مصر با وزیر خارجه ایران و مدیرکل آژانس، گمانه زنی ها از احتمال برگزاری دیدار تازهای در قاهره سخن میگویند؛ دیداری که میتواند بر معادلات حساس هستهای اثرگذار باشد.
ایران ویو24- سیاست خارجی
همزمان با انتشار اخبار مربوط به سفر قریبالوقوع سید عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران به قاهره، وزارت خارجه مصر اعلام کرد بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه این کشور، بهصورت تلفنی با عراقچی و همچنین رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفتوگو کرده است. در بیانیه قاهره تأکید شده است که مصر تلاش دارد روند تعامل ایران و آژانس از سر گرفته شود و مسیر دیپلماسی در موضوع هستهای ادامه یابد.
در مقابل، وزارت خارجه ایران بارها اخبار مربوط به میانجیگری را تکذیب کرده و بر حفظ کانال مستقیم خود با آژانس پافشاری کرده است. اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه، اخیراً تأکید کرد: «ما با آژانس ارتباط داریم» و نیازی به واسطهگری نمیبینیم.
البته این تحرکات مسبوق به سابقه است. در دوم ژوئن گذشته ـ ده روز پیش از حملات متجاوزانه رژیم صهیونیستی به تأسیسات هستهای ایران ـ سید عباس عراقچی در قاهره با رافائل گروسی دیدار کرده بود؛ نشستی که به میزبانی وزارت خارجه مصر برگزار شد و هدف آن، فراهمسازی زمینه برای ادامه گفتوگوها و جلوگیری از تشدید بحران عنوان گردید. اکنون این پرسش جدی مطرح است که آیا دور تازهای از دیدارها میان عراقچی و گروسی بار دیگر در پایتخت مصر برگزار خواهد شد؟
کارشناسان معتقدند ایران اگرچه رسماً میانجیگری مصر را رد میکند، اما در عمل از نقش مصر بهعنوان کانال کمکی و تسهیلگر دیپلماتیک بهره میبرد. این رویکرد به تهران امکان میدهد تا ضمن استفاده از ظرفیت قاهره برای انتقال پیامها، دیپلماسی منطقه ای خود را نیز تقویت کرده و از کاهش تنشها و مدیریت فضای سیاسی استفاده کند.
با این حال، ارزیابیها نشان میدهد که کاهش فشارهای غربی تنها از رهگذر گفتوگوهای تاکتیکی حاصل نمیشود. برای دستیابی به توافقات پایدار و عمیقتر، نیازمند تعهدات فنی شفاف، ضمانتهای سیاسی معتبر و هماهنگی چندجانبه میان ایران، آژانس و قدرتهای غربی است که بر نقش غیرسازنده خود در موضوع هسته ای ایران اصرار دارند. البته در این معادله، مصر میتواند نقشی کلیدی اما غیرپررنگ ایفا کند؛ نقشی که بیشتر به «تسهیلگر بیادعا» شباهت دارد تا میانجیگری رسمی.