ایران ویو ۲۴ – یزد، ۸ خرداد ۱۴۰۴
هنر زرگری سنتی یزد، با پیشینه‌ای هزاران‌ساله، به عنوان یکی از شاخص‌ترین جلوه‌های فرهنگ و هنر ایرانی، در فهرست میراث ناملموس فرهنگی بشریت ثبت جهانی شد. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) با این اقدام، یزد را به عنوان یکی از مقاصد نوظهور گردشگری هنری در سطح بین‌المللی معرفی کرد.
طلای یزد؛ روایتگر هویت و تاریخ ایرانی
پیشینه تاریخی: براساس پژوهش‌های باستان‌شناسی و کشف زیورآلات متعلق به دوران اشکانی، یزد یکی از کهن‌ترین مراکز هنر زرگری در ایران به‌شمار می‌رود.
عیار بالا: طلای یزد با عیار ۲۰، از خالص‌ترین نمونه‌ها در صنعت زیورآلات کشور محسوب می‌شود.
ویژگی‌های فیزیکی: نرمی، انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و درخشش بالا از جمله ویژگی‌های بارز طلای یزد است.
ارزش‌های فرهنگی: هر قطعه از طلای یزد، نمایانگر بخشی از فرهنگ، هویت و تاریخ غنی این شهر کویری است.
فرآیند ثبت جهانی زرگری یزد
پرونده ثبت جهانی این هنر سنتی با همکاری اداره‌کل میراث فرهنگی یزد، اتحادیه طلا و جواهر، پژوهشگران صنایع‌دستی و مرکز تحقیقات هنرهای سنتی ایران تهیه شد. کارشناسان یونسکو پس از بازدید میدانی از کارگاه‌ها، مصاحبه با استادکاران و بررسی تداوم تاریخی این هنر، ثبت جهانی آن را تأیید کردند.
دستاوردهای ثبت جهانی زرگری یزد
رونق گردشگری هنری: یزد می‌تواند با معرفی مسیرهای گردشگری صنایع‌دستی، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی علاقه‌مند به هنر زرگری باشد.
برندسازی و صادرات: ثبت جهانی این هنر زمینه‌ساز توسعه صادرات طلای یزد به کشورهایی نظیر ترکیه، امارات و اروپا خواهد بود.
آموزش و اشتغال‌زایی: فرصت مناسبی برای راه‌اندازی دوره‌های آموزشی در هنرستان‌ها، دانشگاه‌ها و ایجاد اشتغال برای نسل جوان فراهم شده است.
احیای کارگاه‌های سنتی: حمایت از کارگاه‌هایی که به دلیل فشارهای اقتصادی یا رقابت تجاری تعطیل شده‌اند، در دستور کار قرار خواهد گرفت.
جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده
ثبت جهانی زرگری سنتی یزد، صرفاً ثبت یک هنر کهن نبود؛ بلکه بازتابی از فرهنگ، اصالت و توانمندی هنری ایران در سطح جهانی است. اکنون مسئولیت حفظ، حمایت و توسعه این میراث ارزشمند برعهده هنرمندان، مسئولان و مردم است تا این سرمایه فرهنگی را به فرصتی بزرگ برای توسعه استان و کشور تبدیل کنند.
