نیکولا گیو، قاضی فرانسوی دیوان کیفری بین‌المللی، پس از تأیید صدور احکام بازداشت علیه بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت، با دستور دولت دونالد ترامپ تحت تحریم‌های آمریکا قرار گرفته است؛ تحریم‌هایی بی‌سابقه که زندگی روزمره و فعالیت قضایی او را مختل کرده و او را عملاً از بخش بزرگی از نظام مالی و خدماتی جهان محروم کرده است.
ایران ویو۲۴- بین‌الملل
نیکولا گیو، قاضی فرانسوی دیوان کیفری بین‌المللی (CPI) بر اساس تصمیم ۲۰ اوت دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته است؛ تصمیمی که وزارت خزانه‌داری آمریکا آن را به نقش این قاضی در تأیید صدور حکم بازداشت برای نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، و وزیر جنگ این رژیم، یوآو گالانت، نسبت می‌دهد. این دو مقام صهیونیست به اتهام ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در ویرانی نوار غزه تحت تعقیب هستند. با اعمال این تصمیم، شمار مقام‌های دیوان کیفری بین‌المللی تحت تحریم آمریکا به ۹ قاضی و سه دادستان از جمله دادستان کل، کریم خان، رسیده است. نیکولا گیو در گفت‌وگو با “لوموند فرانسه” به فشار سنگین این تحریم‌ها بر کار حرفه‌ای و زندگی شخصی خود اشاره می‌کند و می‌گوید محدودیت‌های اعمال‌شده بسیار فراتر از ممنوعیت ورود به خاک آمریکا رفته و عملاً تمامی خدمات مرتبط با شرکت‌های آمریکایی را علیه او قطع کرده است.
به گفته او، حساب‌هایش در آمازون، ایر‌بی‌ان‌بی، پی‌پل و دیگر شرکت‌های آمریکایی مسدود شده و حتی رزرو هتل او در فرانسه توسط اکسپدیا به دلیل تحریم‌ها لغو شده است. او این وضعیت را «بازگشت اجباری به دهه ۱۹۹۰» توصیف می‌کند؛ جایی که خرید آنلاین، پرداخت الکترونیکی و بسیاری خدمات مالی دیگر عملاً از دسترس خارج می‌شود. اثر تحریم‌ها در حوزه بانکی گسترده‌تر است. گیو توضیح می‌دهد که برخی بانک‌ها، حتی غیرآمریکایی‌ها به دلیل نگرانی از پیامدهای تحریم، حساب‌های افراد تحریم‌شده را می‌بندند. هر تراکنشی که با دلار انجام شود یا حتی از سازوکار تبدیل مبتنی بر دلار استفاده کند، ممنوع است؛ در نتیجه «فرد عملاً در بخش بزرگی از جهان از نظر بانکی ممنوع‌الفعالیت می‌شود». افزون بر این، نظام‌های پرداخت بین‌المللی مانند ویزا، مسترکارت و امریکن‌اکسپرس که همگی آمریکایی هستند کارت‌های او را غیرفعال کرده‌اند.
هدف تحریم‌ها: ایجاد حس ناتوانی و بازداشتن قضات از پیگیری پرونده‌های حساس
قاضی دیوان کیفری بین‌المللی می‌گوید این فشارها می‌تواند بیش از یک دهه ادامه داشته باشد و هدف از آن «ایجاد حس دائم ناتوانی و نگرانی» نزد مقام‌های قضایی است تا آنان را از پیگیری پرونده‌های حساس بین‌المللی منصرف کنند. او از دولت‌های اروپایی خواست سازوکار حمایتی خود از اتباع تحت تحریم‌های فرامرزی آمریکا را فعال کنند تا دامنه اثرگذاری این اقدامات کاهش یابد.
نیکولا گیو، قاضی دیوان کیفری بین‌المللی، با اشاره به فشارهای آمریکا می‌گوید که مسیر عدالت هرگز آسان نبوده و امروز نیز با وجود تحریم‌ها، قضات و دادستان‌های دیوان در انجام مأموریت خود ایستادگی خواهند کرد. او یادآور می‌شود که بیش از دو دهه پیش در آغاز فعالیت قضایی و سپس هنگام پیوستن به دیوان در مارس ۲۰۲۴ سوگند یاد کرده است تا بر پایه قانونی که ۱۲۵ کشور تصویب کرده‌اند عمل کند؛ «این قانون، قطب‌نمای ماست.»
گیو تأکید می‌کند که وظیفه اصلی او و دیگر همکارانش ادامه اجرای عدالت است؛ حتی در دشوارترین شرایط. به گفته او، دیوان امروز در نقاط مختلف جهان مشغول تحقیق است و طی سال‌های اخیر برای پرونده‌های مرتبط با درگیری‌ها در اوکراین، فلسطین و افغانستان حکم بازداشت صادر شده و عملیات بازداشت در کشورهایی چون فیلیپین و لیبی انجام شده است. همچنین برنامه‌های جبران خسارت برای قربانیان در مالی، جمهوری آفریقای مرکزی و جمهوری دموکراتیک کنگو در جریان است.
در آستانه برگزاری نشست سالانه ۱۲۵ کشور عضو دیوان در لاهه، او هشدار می‌دهد که شدت‌گرفتن تهدیدهای دولت ترامپ علیه این نهاد آزمونی جدی برای دولت‌هاست: «این‌که چه کسانی واقعاً از دیوان حمایت می‌کنند و چه کسانی شجاعت دفاع از ارزش‌های انسانی در برابر بربریت را دارند، اکنون روشن خواهد شد.» او می‌گوید دیوان یک نهاد انتزاعی نیست؛ هر پرونده آن مربوط به صدها یا هزاران قربانی قتل، تجاوز و شکنجه است و هدف حمله قرار دادن دیوان یعنی خاموش‌کردن صدای قربانیان.
گیو از دولت‌های اروپایی می‌خواهد در برابر تحریم‌های آمریکا «مقررات مسدودساز» را فعال کنند؛ سازوکاری که می‌تواند شهروندان و شرکت‌های اروپایی را از اثر تحریم‌های کشورهای ثالث حفاظت کند. او معتقد است اروپا برای کاهش اثرگذاری این تحریم‌ها و حفظ عدالت بین‌المللی، باید در حوزه‌های دیجیتال، بانکی، بهداشتی و حتی نظامی به استقلال بیشتری برسد: «بدون حاکمیت، نمی‌توان از حاکمیت قانون دفاع کرد.»
او تأکید می‌کند که مسئله فقط دفاع از دیوان کیفری بین‌المللی نیست؛ بلکه سرنوشت اصل حاکمیت قانون در جهان مطرح است. به باور او، پروژه حاکمیت قانون بین‌المللی که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، بر برابری همه انسان‌ها در برابر عدالت بنا شده است و دیوان آخرین نقطه اتکای قربانیانِ جنگ‌ها و جنایات سنگین است.
در نگاه او، اهمیت امروز دیوان از آن جهت است که شکاف‌های ژئوپلیتیک معاصر را آشکار می‌کند: کشورهایی که عضو دیوان نیستند، اغلب جاه‌طلبی‌های امپراتوری دارند و اکنون پس از دهه‌ها تقویت چندجانبه‌گرایی، «امپراتوری‌ها دوباره به صحنه بازگشته‌اند». او می‌گوید برخی دولت‌ها قدرت را در خدمت قانون می‌دانند و برخی قانون را در خدمت قدرت؛ و برای گروه دوم، عدالت بین‌المللی مانعی جدی است. با این حال، گیو همچنان امیدوار است: «تقاضای عدالت در سراسر جهان عظیم و توقف‌ناپذیر است.»
