در حالی که وزیر خارجه قطر از احتمال ازسرگیری دور ششم مذاکرات ایران و آمریکا سخن گفته و سیدعباس عراقچی نیز بر تداوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم تأکید کرده است، امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با ایران‌ویو۲۴ معتقد است این اظهارات بیش از آنکه نشانه گشایش واقعی باشد، بیانگر تداوم تلاش‌های دیپلماتیک بی‌نتیجه در فضایی است که «فاصله مواضع تهران و واشنگتن همچنان عمیق» و «اراده سیاسی برای مصالحه واقعی غایب است.»
زهرا ترابی- سیاست خارجی
امیرعلی ابوالفتح کارشناس بین المللی در گفتگو با ایران ویو24، درباره اظهارات وزیر امور خارجه قطر مبنی بر از سرگیری مذاکرات دور ششم ایران و امریکا و همچنین اظهارات عباس عراقچی در مصاحبه با شبکه الجریز مبنی بر امکان ادامه مذاکرات غیر مستقیم با آمریکا، پاسخ داد: «این اظهارات نشان‌دهنده تداوم تلاش‌های دیپلماتیک منطقه‌ای است، اما واقعیت این است که فاصله میان مواضع تهران و واشنگتن بسیار عمیق است. ایران بر چارچوبی تأکید دارد که تضمین‌کننده حفظ ظرفیت‌های هسته‌ای و دفاعی کشور باشد و حاضر به مذاکرات مستقیم نیست. آمریکا نیز تحت تأثیر نگرانی‌های امنیتی و پیامدهای اقدامات گذشته، مایل به بازگشت به توافق سنتی نیست. در نتیجه، پیام‌ها رد و بدل می‌شوند اما بدون اراده سیاسی واقعی، پیشرفت ملموسی رخ نمی‌دهد.»
وی ادامه داد: «به جز خسارت‌های جانی و تخریب تاسیسات، در سطح سیاسی و مواضع کلان تغییری بنیادین رخ نداده است. ایران همچنان مذاکرات غیرمستقیم را ترجیح می‌دهد و خواهان توافقی است که توان هسته‌ای کشور را محدود نکند. آمریکایی‌ها نیز با توجه به پیامدهای نظامی و امنیتی اقدامات گذشته، تمایلی به بازگشت کامل به توافق ندارند. بنابراین، بن‌بست موجود ادامه دارد و دور ششم مذاکرات در کوتاه‌مدت چندان محتمل نیست.»
ابوالفتح تصریح کرد: «کشورهایی مانند قطر و عمان می‌توانند کانال‌های ارتباطی و فضایی برای تبادل پیام فراهم کنند، اما میانجی‌گری زمانی مؤثر است که طرفین اراده واقعی برای تغییر مواضع یا یافتن راه‌حل‌های قابل قبول داشته باشند. بدون اراده سیاسی، میانجی‌ها تنها پیام‌ها را منتقل می‌کنند و تغییری در وضعیت ایجاد نمی‌شود.»
او در خصوص ادعای دونالد ترامپ درباره اینکه «نابودی تاسیسات هسته‌ای ایران و پیامدهای آن، مسیر گفتگوها را بی‌معنا کرده» پاسخ داد: «اگر واشنگتن این ادعا را محور قرار دهد که تاسیسات از دستور کار خارج شده یا ایران دیگر توان غنی‌سازی ندارد، انگیزه برای مذاکرات هسته‌ای کاهش می‌یابد. با این حال، اعتمادسازی، تضمین‌های بین‌المللی و چارچوب مذاکراتی همچنان اهمیت دارد و بدون گفتگو قابل حل نیستند.»
ابوالفتح با اشاره به چشم‌انداز برگزاری دور ششم مذاکرات بیان کرد: «با توجه به فاصله فعلی مواضع و عدم تغییر اراده سیاسی، برگزاری دور جدید مذاکرات با احتمال بالا دشوار است. حتی اگر نشست برگزار شود، دستیابی به توافق نهایی به دلیل اختلافات ساختاری و فقدان تضمین‌های مؤثر بعید به نظر می‌رسد.»
این کارشناس در پایان خاطرنشان کرد: «پیام‌ها و پیشنهادهای میانجی‌گرایانه ادامه دارد، اما فقدان اراده سیاسی و فاصله عمیق مواضع ایران و آمریکا، شانس بازگشت واقعی به میز مذاکره را محدود کرده است. میانجیان می‌توانند کانال پیام‌رسانی باشند، اما راه‌حل واقعی در گرو تغییر محتوایی مواضع و وجود تضمین‌های قابل اتکا است. در این شرایط، مذاکرات غیرمستقیم تنها فرصتی برای تبادل پیام‌ها فراهم می‌کند، بدون اینکه به توافق ملموسی بینجامد.»
