راز زیمت، پژوهشگر مؤسسه مطالعات امنیت ملی رژیم اسرائیل (INSS)، در تحلیلی تازه تأکید کرد که 《برنامه هستهای ایران نابود نشده و با جنگ دیگر نیز از بین نخواهد رفت. این در حالی است که وضعیت کنونی میان تهران، واشنگتن و تلآویو ناپایدار است.》 او هشدار داد که هیچیک از طرفها — نه ایران، نه اسرائیل و نه آمریکا — گزینهای امن و ایدهآل در اختیار ندارند.
ایرانویو۲۴ – دفاعی و امنیتی
به گزارش ایرانویو۲۴، راز زیمت، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات امنیت ملی رژیم اسرائیل (INSS)، در یادداشتی که پس از انتشار گزارش اخیر نیویورکتایمز منتشر کرد، با تأکید بر پیچیدگی شرایط فعلی میان ایران، اسرائیل و ایالات متحده نوشت که «پیش از آنکه دوباره به پناهگاهها بازگردیم، بهتر است مقاله اصلی را بخوانیم و نفس عمیقی بکشیم».
زیمت در این یادداشت استدلال میکند که:
الف. برنامه هستهای ایران نابود نشده است. از ابتدا روشن بود که تنها میتوان با اقدام نظامی مشترک اسرائیلی-آمریکایی بخشهایی از آن را بهطور قابل توجهی عقب راند، اما نمیتوان تمامی ظرفیتها از جمله حوزه غنیسازی، و بهویژه دانش و فناوری انباشتهشده را از بین برد.
ب. ایران در حال بازسازی توانمندیهای خود در حوزههای موشکی، پدافند هوایی و در برخی زمینهها نیز در بخش هستهای است. این روند نباید موجب شگفتی شود.
ج. فقدان توافق میان آمریکا و ایران در خصوص پرونده هستهای، موجب میشود که وضعیت موجود پس از جنگ اخیر، پایدار نماند. این وضعیت ناپایدار و خطرناک است؛ هم به دلیل احتمال محاسبه نادرست میان اسرائیل و ایران و هم به این دلیل که ممکن است تهران در مقطعی تصمیم به اقداماتی بگیرد که واکنش متقابل را ناگزیر کند.
این پژوهشگر اسرائیلی پیشنهاد میکند که اگرچه لزوماً نیازی به توافقی چندصدصفحهای نیست، اما لازم است چارچوبی ایجاد شود که در بهترین حالت، وضعیت کنونی را متوقف و منجمد کند (بدون ازسرگیری غنیسازی و بدون حمله جدید) و در حالت مطلوبتر، نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی را احیا کرده و درباره مواد شکافتپذیر باقیمانده در ایران تصمیمگیری کند.
زیمت در ادامه یادداشت خود که بخشی از آن در پایگاه خبری یدعوت آخرونوت منتشر شده، به تحلیل دو سوی درگیر پرداخته و مینویسد: برخلاف کارشناسانی که بهدرستی نسبت به دوام وضعیت فعلی هشدار میدهند، اظهارات مقامات رسمی را باید در چارچوب انتقال پیام به طرف مقابل تحلیل کرد.
در مورد ایران، زیمت معتقد است که تهران در حال حاضر گزینههای محدودی در اختیار دارد. روند بازسازی ادامه دارد، اما زمانبر است. او میگوید: «نباید تهدیدهای ایران را نادیده گرفت، اما این به معنای آن نیست که در آینده نزدیک قادر به شلیک دو هزار موشک در روز بهجای ۵۰۰ موشک در ۱۲ روز خواهد بود.» زیمت مدعی میشود که ایران نهتنها درگیر بازسازی توان نظامی است، بلکه با چالشهای مهم دیگری همچون بحران اقتصادی عمیق و کمبود بیسابقه منابع آب مواجه است. از نظر او، شرایط فعلی برای آغاز جنگی جدید مساعد نیست.
در مورد اسرائیل، این پژوهشگر مینویسد: «اسرائیل نیز بهسرعت به سوی درگیری نظامی جدید نخواهد رفت؛ نه فقط به دلیل نیاز به بازسازی تواناییها و درسگیری از جنگ گذشته، بلکه چون دستاوردهای احتمالی عملیات بعدی در حوزه موشک و هسته، نسبت به جنگ ۱۲روزه اخیر، بسیار محدودتر خواهد بود.»
زیمت هشدار میدهد که اگرچه برخی معتقدند حملهای دیگر میتواند به «سقوط رژیم ایران» بینجامد، اما چنین سناریویی بیش از آنکه بر پایه واقعیت باشد، بر 《آرزو》استوار است.
زیمت در پایان خاطرنشان میکند که حتی اگر ایران تصمیم به ازسرگیری غنیسازی اورانیوم بگیرد، اسرائیل در مواجهه با تصمیمی دشوار قرار خواهد گرفت که باید عواملی چون توان عملیاتی، هزینه ازسرگیری نبرد، موضع دولت آمریکا و تأثیر تصمیم ایران بر زمان گریز هستهای را در نظر بگیرد.
این پژوهشگر جمعبندی میکند که «واقعیت موجود پیچیده و ناپایدار است. نه ایران، نه اسرائیل و نه ایالات متحده راهحلهای ایدهآلی برای این وضعیت ندارند. همه گزینهها دشوار، خطرناک یا نامطلوب هستند. در حال حاضر، ما در مرحله مدیریت بحران قرار داریم و همانطور که از سایر میدانها میدانیم، مدیریت بحران تا زمانی دوام دارد که دیگر دوام نیاورد.»
گفتنی است نیویورکتایمز در گزارشی که ۹ نوامبر ۲۰۲۵ منتشر شده با استناد به تحلیل برخی کارشناسان همسو و منابع رسمی، تأکید میکند که برنامه هستهای ایران پس از عملیات نظامی اخیر اسرائیل نابود نشده و توان غنیسازی و ذخایر اورانیوم باقیمانده همچنان قابل توجه است.
در این گزارش آمده است؛ ایران در حال بازسازی و تقویت همزمان توان موشکی و ظرفیتهای هستهای خود است و بهطور خاص به دنبال افزایش توان شلیک همزمان تا ۲۰۰۰ موشک است، رقمی که در جنگ ژوئن حدود ۵۰۰ موشک طی ۱۲ روز بود. همزمان، دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات حیاتی مانند فوردو و نطنز محدود شده و مذاکرات هستهای با ایالات متحده و دیگر طرفها همچنان بنبست است.
کارشناسان نیویورکتایمز میگویند؛ اسرائیل با وجود درسآموختن از حملات گذشته، محدودیتهایی در توان عملیاتی و هزینههای مداخله دارد و آمریکا نیز در نقش میانجی است.
پیام کلی گزارش این است که وضعیت کنونی ناپایدار و پیچیده است و مدیریت بحران میان ایران، اسرائیل و آمریکا تنها راهکار موقت است، زیرا هیچیک از طرفها گزینهٔ امن و ایدهآل برای تغییر سریع شرایط ندارند.



