تهران- ایران ویو24
در تحولی مهم در سیاست خارجی ایالات متحده، کاخ سفید به تمامی نهادهای دولتی این کشور دستور داده است که از آغاز هرگونه فعالیت تحریمی جدید علیه ایران خودداری کنند. برخی رسانه ها مدعی شده اند این تصمیم نشانه ای از بازنگری جدی در سیاست «فشار حداکثری» است که در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ بر سیاست‌های واشنگتن سایه انداخته بود.
به گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، این دستور از سوی «کارولین لیویت»، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، صادر شده و به سرعت به نهادهای کلیدی مانند شورای امنیت ملی، وزارت خزانه‌داری و وزارت خارجه آمریکا ابلاغ شده است. برخی تحلیلگران این اقدام را گامی در راستای تغییر فاز تعامل با تهران و نوعی چراغ سبز برای احیای مسیر دیپلماتیک ارزیابی کرده‌اند.
سیاست «فشار حداکثری» متوقف شده است؟
یک منبع نزدیک به کاخ سفید به وال‌استریت‌ژورنال گفته است که کارزار فشار حداکثری که در دوره ترامپ دنبال می‌شد، عملاً متوقف شده است. این در حالی است که واشنگتن در هفته‌های گذشته هیچ تحریم جدیدی علیه ایران اعلام نکرده و برخی از اقدامات برنامه‌ریزی‌شده نیز به حالت تعلیق درآمده‌اند. به‌طور مشخص، پس از تاریخ ۲۱ مه ۲۰۲۵، وزارت خزانه‌داری آمریکا هیچ بسته تحریمی تازه‌ای منتشر نکرده است.
در این گزارش همچنین آمده است که دستور توقف تحریم‌ها فاقد تاریخ پایان مشخص است؛ مساله‌ای که پرسش‌هایی درباره ماهیت و هدف نهایی این تصمیم ایجاد کرده است.
از بی‌ثباتی داخلی تا انگیزه های بین‌المللی
برخی ناظران به بی‌ثباتی ساختاری درون دستگاه سیاست‌گذاری آمریکا اشاره دارند. وال‌استریت‌ژورنال می‌نویسد که برخلاف انتظار، این دستور نه از سوی وزارت خزانه‌داری یا شورای امنیت ملی، بلکه از سوی دفتر سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید صادر شد؛ موضوعی که به گفته این رسانه ناشی از اختلالات جدی در ساختار شورای امنیت ملی و ناهماهنگی میان وزارت خارجه و دفتر معاون رئیس‌جمهور آمریکا است.
در همین زمینه، شبکه سی‌بی‌اس نیز گزارش داده است که تیم ارتباطات شورای امنیت ملی در وضعیت بحرانی قرار دارد و وظایف میان نهادهای تصمیم‌ساز به‌درستی تقسیم نشده‌اند. برخی کارشناسان، این وضعیت را نشانه‌ای از افول انسجام در راهبری سیاست خارجی آمریکا می‌دانند.
هدف: مذاکره یا خرید زمان؟
وال‌استریت‌ژورنال با مطرح‌کردن گمانه‌هایی، اشاره می‌کند که این توقف ممکن است تاکتیکی برای کاهش تنش در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم با میانجی‌گری عمان باشد. با این حال، برخی مقامات سابق آمریکایی هشدار داده‌اند که این تصمیم ممکن است به اشتباه بیش‌ازحد تفسیر شده باشد و برخی بازیگران کلیدی سیاست‌گذاری کنار گذاشته شده‌اند.
این رسانه در عین حال، با تکرار ادعاهای اثبات‌نشده، مدعی شده است که سیاست فشار، ایران را به پای میز مذاکره کشانده و اکنون که این فشارها متوقف شده‌اند، احتمال دارد ایران برای «خرید زمان» تلاش کند؛ ادعایی که با مواضع صریح تهران مبنی بر پایبندی به دیپلماسی بر اساس احترام متقابل در تضاد است.
نگاه به چین، قطر و پرونده‌های مرتبط
نکته قابل‌توجه دیگر، ارتباط تنگاتنگ تحریم‌های ایران با مناسبات گسترده‌تر آمریکا با کشورهایی مانند چین، ژاپن، هند و اتحادیه اروپا است. چین در حال حاضر بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران محسوب می‌شود و ایالات متحده در مسیر تعامل با پکن نیز با ملاحظاتی روبه‌روست که به‌نظر می‌رسد در تصمیم‌گیری‌های اخیر کاخ سفید بی‌تأثیر نبوده‌اند.
همچنین، وضعیت دارایی‌های مسدودشده ایران در قطر و محدودیت‌های فروش نفت هنوز تغییری نکرده، اما عدم شفافیت در دایره شمول این توقف تحریمی، به ابهام در سطح تصمیم‌سازی آمریکا دامن زده است.
آیا تغییر راهبرد در راه است؟
اکنون این اقدام تحلیلگران و ناظران ایرانی را در برابر این پرسش اساسی قرار داده که آیا دولت ترامپ رسماً سیاست فشار حداکثری را کنار می‌گذارد یا صرفاً در حال تطمیع، اعتمادسازی و تحمیل شرایط هسته ای خود بر ایران است؟ و یا به دنبال بازآرایی سیاست فشار حداکثری است؟
این تصمیم، اگر با انگیزه کاهش تنش یا بازگشت به مسیر مذاکره اتخاذ شده باشد، نمی‌تواند تاثیر چندانی بر رابطه ایران و آمریکا داشته باشد. اما اگر آمریکا نشان دهد که در سیاست فشار حداکثری بر ایران بازنگری جدی کرده، این تصمیم می تواند پیامدهایی مهم در روند تحولات آتی منطقه و چشم‌انداز توافق احتمالی آمریکا با ایران داشته باشد. آنچه مشخص است، مناسبات واشنگتن و تهران در آستانه مرحله‌ای تازه قرار گرفته‌اند که شاید بیش از همیشه نیازمند شفافیت، عقلانیت و اجتناب از سیاست‌های آزموده‌شده و شکست‌خورده گذشته است.
