در پی تشدید درگیری‌های فرقه‌ای در استان السویدا و افزایش نفوذ اسرائیل در جنوب سوریه، دولت موقت دمشق به‌طور رسمی از ترکیه درخواست حمایت نظامی و همکاری امنیتی برای مقابله با گروه‌های تروریستی به‌ویژه داعش کرده است. این تحول مهم، هم‌زمان با مذاکرات پشت‌پرده برای ایجاد پایگاه‌های نظامی ترکیه در خاک سوریه صورت می‌گیرد و نشانگر رقابت آشکار آنکارا و تل‌آویو برای کنترل مناطق راهبردی سوریه است. کارشناسان معتقدند ترکیه در حال بازتعریف نقش منطقه‌ای خود در دوران پساجنگ سوریه است؛ نقشی که هم به تقابل با کردها گره خورده و هم به مهار نفوذ اسرائیل در مرزهای جنوبی.
تهران – ایران ویو24
در تحولی معنادار، وزارت دفاع ترکیه اعلام کرده است که دولت موقت سوریه به‌طور رسمی از آنکارا درخواست همکاری دفاعی و مبارزه با گروه‌های تروریستی، به‌ویژه داعش کرده است. این درخواست در بحبوحه‌ی افزایش درگیری‌های فرقه‌ای در استان السویدا و هم‌زمان با افزایش مداخلات نظامی اسرائیل در جنوب سوریه صورت گرفته و می‌تواند نقطه عطفی در شکل‌گیری مجدد توازن قوا در صحنه‌ی سوریه باشد.
به گزارش آسوشیتدپرس، درگیری‌های خونین میان عشایر عرب و شبه‌نظامیان دروزی طی دو هفته گذشته، زمینه‌ساز این درخواست رسمی دمشق از ترکیه شده است. هرچند آنکارا سعی دارد این تحولات را در چارچوب «مبارزه با داعش» معرفی کند، تحلیل‌گران معتقدند هدف واقعی ترکیه، تحکیم جای پای نظامی و سیاسی در سوریه پساجنگ و ایجاد یک موازنه جدید در برابر نفوذ اسرائیل و کردها است.
در بیانیه وزارت دفاع ترکیه بر همکاری دفاعی، آموزش نظامی، و اقدامات ضدتروریستی تأکید شده، اما آنچه در عمل دیده می‌شود، مذاکرات پشت‌پرده برای ایجاد پایگاه‌های نظامی ترکیه در خاک سوریه است؛ اقدامی که می‌تواند نقشه امنیتی سوریه را دگرگون کند و در عمل تجزیه سوریه را تسریع کند.
به ویژه اینکه رژیم صهیونیستی نیز نشان داده در برنامه توسعه طلبانه و اشغالگرانه خود در سوریه جدی است. به همین دلیل هم‌زمان با افزایش حملات هوایی اسرائیل به مواضع ارتش سوریه، تنش لفظی میان ترکیه و رژیم صهیونیستی نیز به‌وضوح بالا گرفته است. هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، صراحتاً اعلام کرد: «هرگونه تجزیه سوریه یا واگذاری خودمختاری به کردها، تهدیدی مستقیم علیه امنیت ملی ترکیه تلقی شده و ممکن است با پاسخ نظامی روبرو شود.»
به باور ناظران، این موضع ترکیه نه‌تنها ناظر به رویکرد سنتی آنکارا نسبت به کردها است، بلکه پاسخی به نفوذ روزافزون اسرائیل در مناطق دروزی‌نشین جنوب سوریه نیز تلقی می‌شود.
منابع ترکیه‌ای گزارش داده‌اند که رایزنی‌ها برای امضای یک توافق‌نامه دفاعی میان آنکارا و دولت موقت سوریه در جریان است. در صورت تحقق این توافق، ترکیه به‌طور رسمی و قانونی خواهد توانست در خاک سوریه پایگاه ایجاد کند؛ موضوعی که نه‌تنها بر روند درگیری‌ها، بلکه بر معادلات قدرت در مذاکرات آینده صلح سوریه نیز تأثیرگذار خواهد بود.
البته در شرایطی که دولت سوریه در وضعیت شکننده پس از تنش‌های داخلی و حملات خارجی قرار دارد، آنکارا فرصت را برای بازسازی جایگاه منطقه‌ای خود غنیمت شمرده است. اما نکته کلیدی آنجاست که ترکیه توسعه حضور اسرائیل در سوریه را تهدیدی امنیتی برای خود تلقی می کند.
هر چند ترکیه در هماهنگی با آمریکا و اسرائیل، مهمترین عامل در پیشروی و تسلط گروه تکفیری تحریرالشام در سوریه بود. با این حال، واقعیت‌های میدانی – از تعارض منافع ترکیه با اسرائیل، تا تهدیدهای کردها و حضور آمریکا – نشان می‌دهد که تحولات آتی سوریه، تنها با مبارزه با داعش توضیح‌پذیر نیست؛ بلکه گره خورده با سیاست‌های بلندمدت منطقه‌ای است که ترکیه سعی دارد دوباره در آن نقش اول را بازی کند.
در چنین بستری می توان گفت درخواست حکومت تحریرالشام سوریه از ترکیه برای افزایش حضور نظامی در سوریه، نه تنها با چراغ سبز سازمان اطلاعات ترکیه (میت) بلکه دستور میت انجام شده و در صورت موفقیت، می‌تواند موقعیت ترکیه در مواجهه با آمریکا، اسرائیل و اروپا را تقویت کند.
