مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود، وضعیت رشد اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۳ را با جزئیاتی دقیق منتشر کرده است؛ گزارشی که حاوی داده‌های فصلی و سالانه از تولید ناخالص داخلی (GDP) به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰ است.
رشد اقتصادی ۱۴۰۳؛ با نفت ۳ درصد، بدون نفت ۲.۱ درصد
طبق این گزارش، تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران در سال ۱۴۰۳ به حدود ۱۰۰ هزار و ۲۶۰ هزار میلیارد ریال با نفت و ۷۶ هزار و ۱۴۰ هزار میلیارد ریال بدون نفت رسیده است. این در حالی است که ارقام سال ۱۴۰۲ به ترتیب ۹۷ هزار و ۳۰۱ و ۷۴ هزار و ۵۸۲ هزار میلیارد ریال بوده‌اند. این تغییرات نشان‌دهنده رشد ۳ درصدی با نفت و ۲.۱ درصدی بدون نفت است.
تحلیل فصلی: رشد زمستان ۱۴۰۳
در فصل زمستان، رشد اقتصادی به روش ارزش‌افزوده برابر با ۲.۹ درصد ثبت شده که نسبت به فصل پاییز رشد قابل‌توجهی دارد.رشد اقتصادی بدون نفت در زمستان نیز ۱.۸ درصد اعلام شده است.
مقایسه رشد بخش‌ها در زمستان:
کشاورزی: ۲.۵٪ (کاهش نسبت به پاییز)
صنایع و معادن: ۲.۷٪ (افزایش نسبت به پاییز)
بیشترین افت: توزیع گاز طبیعی با کاهش ۲۰.۸٪
عملکرد گروه‌های اقتصادی در کل سال ۱۴۰۳
رشد ارزش افزوده به تفکیک گروه‌های اقتصادی:
کشاورزی: ۳.۲٪
صنایع و معادن: ۳.۴٪
استخراج نفت و گاز طبیعی: ۶.۲٪
سایر معادن: ۰.۵٪
صنعت: ۱.۶٪
تأمین آب و برق: ۲.۴٪
توزیع گاز طبیعی: ۰.۵٪
ساختمان: ۰.۵٪
خدمات: ۲.۵٪
شامل بخش‌هایی چون آموزش، سلامت، حمل‌ونقل، گردشگری، بیمه، مستغلات، و خدمات اجتماعی
نگاه هزینه‌محور: چه چیزی رشد را بالا نگه داشت؟
تحلیل رشد اقتصادی از منظر هزینه‌ای در زمستان نشان می‌دهد که GDP به این روش ۲.۵ درصد رشد داشته است (در پاییز: ۱.۶ درصد).
ترکیب هزینه‌ها در سال ۱۴۰۳:
هزینه مصرف نهایی خصوصی: ۰.۱٪ کاهش
مصرف نهایی دولت: ۳.۸٪ افزایش
تشکیل سرمایه ثابت ناخالص: ۰.۸٪ افزایش
صادرات کالا و خدمات: ۷.۵٪ افزایش
واردات کالا و خدمات: ۰.۷٪ افزایش
این آمار نشان می‌دهد که مصرف خانوار تقریباً راکد بوده و نقش اصلی در رشد اقتصادی را مخارج دولت و صادرات ایفا کرده‌اند.
رشد با تکیه بر دولت؛ کاهش در قدرت خرید مردم
با وجود رشد مثبت اقتصادی در سال ۱۴۰۳، ترکیب رشد نشان می‌دهد که افزایش مصرف دولت و صادرات موتور محرک بوده‌اند، نه بخش خصوصی. قدرت خرید خانوارها و مصرف داخلی رشد بسیار ضعیف یا منفی داشته‌اند که زنگ هشداری برای سیاست‌گذاران اقتصادی است.
