در تصمیمی جنجالی که موجی از واکنشها را در داخل و خارج آمریکا برانگیخته، دونالد ترامپ از برنامه خود برای «ازسرگیری آزمایشهای اتمی» خبر داده است؛ اظهاراتی مبهم که بدون ارائه جزئیات، فضای سیاسی و دیپلماتیک واشنگتن را متلاطم کرده و پرسشهای تازهای دربارهی بازگشت احتمالی آمریکا به دوران انفجارهای زیرزمینی اتمی برانگیخته است.
ایرانویو24-بینالملل
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، روز جمعه در پرواز با هواپیمای ریاستجمهوری ایرفورس وان در پاسخ به خبرنگاران، اعلام کرد که دولت او قصد دارد چند آزمایش اتمی انجام دهد، اما از توضیح درباره ماهیت و نوع این آزمایشها خودداری کرد و تنها گفت: «خیلی زود خواهید فهمید، اما بله، ما قرار است چند آزمایش انجام دهیم.»
ترامپ افزود: «وقتی کشورهای دیگر چنین کارهایی میکنند، ما هم آن را انجام میدهیم. الان نمیخواهم چیز بیشتری بگویم.»
به گزارش پایگاه کییف پست، این اظهارات، گمانهزنیها درباره احتمال بازگشت واشنگتن به آزمایشهای انفجاری زیرزمینی را افزایش داده است ـ آزمایشهایی که آمریکا پس از سال ۱۹۹۲ عملاً تعطیل کرده بود.
کارشناسان هستهای میگویند استدلال ترامپ مبنی بر انجام چنین آزمایشهایی از سوی دیگر کشورها نادرست است. آنان تأکید دارند که اگرچه روسیه و کره شمالی سامانههای پرتاب موشک خود را مورد آزمایش قرار میدهند، اما تنها کره شمالی از دهه ۱۹۹۰ تاکنون دست به آزمایش انفجاری اتمی زده است.
در نتیجه، اکنون در واشنگتن بحثی جدی در جریان است که آیا دولت ترامپ تنها قصد دارد آزمایشهای فنی و غیربحرانی انجام دهد یا واقعاً به دنبال انفجار حقیقی کلاهکهای هستهای است؛ گزینهای که میتواند بهعنوان اقدامی تحریکآمیز و بیسابقه از سوی یک قدرت بزرگ تلقی شود.
اظهارات پنتاگون و اجرای فوری دستور
در حالیکه ترامپ از بیان جزئیات خودداری میکند، نشانهها حاکی از آن است که وزارت دفاع آمریکا در مسیر اجرای این دستور قرار گرفته است.
«پیت هگست» وزیر دفاع ایالات متحده، در دیدار با دبیرکل آسهآن گفت پنتاگون با همکاری وزارت انرژی، روند فنی آزمایشها را فوراً آغاز میکند. او این تصمیم را بخشی از دکترین «صلح از طریق قدرت» دانست و افزود: «اگر بدانید چه دارید و مطمئن شوید کار میکند، احتمال درگیری کمتر میشود. ما سریعتر از همیشه به سوی تقویت کامل توان هستهای در حال حرکتیم.»
ابعاد سیاسی و رقابت با چین
اعلام این تصمیم تنها چند ساعت پیش از دیدار برنامهریزیشده ترامپ با «شی جینپینگ» رئیسجمهور چین، در شبکه اجتماعی Truth Social منتشر شد؛ موضوعی که گمانهزنیها دربارهی انگیزههای سیاسی در پس این اقدام را افزایش داد.
ترامپ در پاسخ به اینکه چرا این زمان را برای اعلام برگزیده گفته است: «این تصمیم مربوط به دیگران است.»
واکنش دوقطبی در کنگره
این تصمیم در کنگره آمریکا واکنشهای کاملاً متضادی برانگیخت. جمهوریخواهان آن را نشانه قاطعیت و قدرت رئیسجمهور دانستند. «جیم ریش» رئیس کمیته روابط خارجی سنا، گفت: «این اقدام تحریکآمیز نیست، بلکه پیامی روشن به پوتین است که ترامپ مرعوب نمیشود.»
در مقابل، دموکراتها هشدار دادند که ازسرگیری آزمایشهای اتمی میتواند آغازی برای رقابت تسلیحاتی جدید میان آمریکا، روسیه و چین باشد. سناتور «مارک کلی» از آریزونا تصریح کرد: «این تصمیم در واقع هدیهای به چین است؛ حالا پکن بهانه لازم برای آغاز آزمایشهای خود را دارد.»
سیاست ابهام در کاخ سفید
با وجود پیامدهای سنگین احتمالی، کاخ سفید هیچ توضیح روشنی درباره ماهیت این آزمایشها ارائه نکرده و تحلیلگران معتقدند دولت ترامپ عمداً این وضعیت مبهم را حفظ کرده تا اثر بازدارندگی بیشتری بر رقبا بگذارد.
در حالی که جهان در انتظار جزئیات بعدی است، پرسشی محوری در فضای بینالمللی مطرح شده:
آیا آمریکا در آستانه ورود به مرحلهای تازه از آزمایشهای هستهای قرار دارد؟



