با فعال شدن مکانیزم «بازگشت تحریمها» (اسنپ بک) علیه ایران و امتناع آشکار روسیه از تبعیت از آن، همزمان با امضای پیمان مشارکت جامع استراتژیک میان تهران و مسکو، مناسبات اقتصادی، نظامی و دیپلماتیک این دو کشور در حال ورود به فازی جدید هستند. این تحولات، نه تنها فشار غرب بر ایران را تضعیف میکند، بلکه پایههای مقابلهای گستردهتر با نظم بینالمللی به رهبری غرب را نیز تقویت مینماید.
ایران ویو24- سیاسی
طبق تحلیل منتشرشده توسط شورای آتلانتیک، فعال شدن سازوکار «بازگشت تحریمها» (اسنپ بک) علیه ایران، نقطهای تعیینکننده در روابط تهران و مسکو بود. در شرایطی که کشورهای اروپایی و آمریکا این اقدام را راهی برای تشدید فشار بر اقتصاد ایران میدانند، روسیه از اجرای این تحریمها امتناع کرده است. این موضع، در عمل اثرگذاری بخش قابل توجهی از فشارهای تحریمی را محدود کرده و فرصتهایی برای ادامه جریان تجارت و همکاریهای مالی میان دو کشور ایجاد نموده است.
این تحلیل تأکید میکند که پیمان مشارکت جامع استراتژیک ایران و روسیه که چند ماه پیش در مسکو با حضور رؤسای جمهور دو کشور امضا شد، نقشی کلیدی در این روند دارد. این توافق، بسترهای همکاری در حوزههایی مانند انرژی، پروژههای زیربنایی، همکاریهای هستهای غیرنظامی و تبادلات صنایع نظامی را توسعه میدهد. به گفته شورای آتلانتیک، این پیمان نشاندهنده انتقال روابط ایران و روسیه از همکاری تاکتیکی موردی به یک همکاری بلندمدت با ابعاد ژئوپلیتیک مشخص است.
علاوه بر حوزه اقتصادی، روابط دیپلماتیک دو کشور نیز همزمان تقویت شده است. طبق تحلیل شورای آتلانتیک، مسکو در جریان مباحث شورای امنیت سازمان ملل آشکارا از مواضع ایران حمایت کرده و انتقاد از سیاستهای غرب در قبال تهران را افزایش داده است. این حمایت در سطح ساختاری نیز ادامه دارد؛ جایی که روسیه تلاش میکند مانع از تبدیل مکانیزم تحریمی به ابزار فشار بینالمللی یکجانبه شود.
به باور شورای آتلانتیک، پیوند ایران و روسیه تنها پاسخی کوتاهمدت به فشارهای غرب نیست. این همگرایی اکنون بخشی از یک پروژه بزرگتر تغییر توازن قدرت در نظم جهانی است. هر دو کشور در تلاشاند ساختاری از همکاری ایجاد کنند که بتواند جایگزین یا حداقل رقیبی برای شبکههای اقتصادی و امنیتی تحت رهبری ایالات متحده باشد.
با این حال، گزارش تأکید میکند که همه مسیرها بدون مانع نیستند. روسیه همچنان روابطی چندلایه با بازیگران مختلف منطقه خاورمیانه از جمله برخی رقبای تهران دارد. افزون بر این، تفاوت محاسبات راهبردی در پروندههای منطقهای مانند سوریه یا قفقاز جنوبی میتواند چالشهایی ایجاد کند. با این وجود، شورای آتلانتیک نتیجه میگیرد که در شرایط فعلی، وزن منافع مشترک در مقابله با فشار غرب بیش از اختلافهاست.


