به گزارش ایران ویو ۲۴، رسانه آمریکایی آکسیوس روز دوشنبه در گزارشی مدعی شد که دولت ایالات متحده در قالب یک پیشنهاد محرمانه جدید به جمهوری اسلامی ایران، اجازه محدود برای غنی‌سازی اورانیوم در داخل خاک ایران را داده است؛ موضوعی که برخلاف مواضع رسمی و علنی واشنگتن عنوان شده و به نظر می‌رسد نشانه‌ای از چرخش در سیاست‌های دولت «دونالد ترامپ» نسبت به برنامه هسته‌ای ایران باشد.
چرخش از مواضع اعلامی
در حالی که نمایندگان بلندپایه دولت آمریکا از جمله «استیو ویتکوف» نماینده ویژه کاخ سفید و «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه این کشور (مشاور موقت امنیت ملی ترامپ)، بارها در سخنرانی‌های عمومی تأکید کرده‌اند که آمریکا هرگز اجازه غنی‌سازی به ایران نخواهد داد و خواهان «برچیدن کامل زیرساخت‌های هسته‌ای ایران» است، آکسیوس مدعی شد بر اساس سندی که منابع آگاه به این پایگاه ارائه کرده‌اند، تصویر متفاوتی از پشت پرده مذاکرات باید در نظر داشت.
بر اساس این پیشنهاد، نه‌تنها امکان غنی‌سازی محدود در خاک ایران برای اهداف غیرنظامی به رسمیت شناخته شده، بلکه مقرر شده است که برخی فعالیت‌های هسته‌ای ایران نیز همچنان ادامه یابد؛ البته تحت شرایطی که مورد تأیید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایالات متحده باشد.
مفاد اصلی پیشنهاد واشنگتن به ادعای رسانه آمریکایی
آکسیوس مدعی شد طبق جزئیات دریافتی این پایگاه، آمریکا در پیشنهاد خود محورهای زیر را مطرح کرده است:
-
ایران اجازه خواهد داشت غنی‌سازی محدود با غلظت ۳ درصد را برای مدتی که در مذاکرات تعیین خواهد شد، ادامه دهد؛
-
تأسیسات غنی‌سازی زیرزمینی باید به‌طور موقت غیرفعال شود؛
-
تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای جدید متوقف خواهد شد؛
-
ایجاد هرگونه تأسیسات جدید غنی‌سازی ممنوع خواهد بود؛
-
و ایران باید با اجرای پروتکل الحاقی آژانس انرژی اتمی موافقت کند؛
-
همچنین، لغو تحریم‌ها تنها در صورتی آغاز خواهد شد که ایران به‌طور عملی پایبندی خود را به توافق اثبات کند.
واکنش ایران: هنوز تضمینی ندیده‌ایم
ایران هنوز جزئیاتی از پیشنهاد دریافتی از آمریکا منتشر نکرده است. «سید عباس عراقچی» وزیر خارجه ایران امروز گفت پاسخ آمریکا در دست تهیه است. «اسماعیل بقایی»، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در نشست مطبوعاتی هفتگی در روز دوشنبه در واکنش به این گزارش تأکید کرد: «طرف آمریکایی تاکنون تضمین کافی در خصوص نحوه و زمان لغو تحریم‌ها ارائه نکرده است». وی افزود که تهران همچنان در حال بررسی محتوای پیشنهاد آمریکاست و «ادعای آمریکا مبنی بر قابل قبول بودن این پیشنهاد برای ایران، اغراق‌آمیز است».
تحلیل: بازگشت تدریجی به برجام؟
بسیاری ناظران معتقدند دولت ترامپ نمی تواند توافقی فراتر از توافق هسته ای 2015 (برجام) منعقد کند. این در حالی است که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ به‌طور یک‌جانبه از برجام خارج شد و سیاست فشار حداکثری علیه ایران را در پیش گرفت. البته هرچند برخی مفاد این پیشنهاد، شباهت‌هایی به برجام دارد، اما تفاوت‌هایی نیز دیده می‌شود که احتمالا برای ایران قابل قبول نباشد.
با این حال به نظر می‌رسد دولت آمریکا، علی‌رغم مواضع سخت‌گیرانه علنی، در عمل مسیر بازگشت تدریجی به نوعی از توافق مشابه برجام را در پیش گرفته است؛ مسیری که با مخالفت جدی رژیم صهیونیستی و تعدادی از سناتورهای جمهوری‌خواه روبه‌رو خواهد شد.
نگرانی اسرائیل و تلاش برای تخریب مذاکرات
آکسیوس در بخش دیگری از گزارش خود می‌نویسد: «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، از حامیان گزینه نظامی علیه ایران و یا توقف کامل غنی سازی در خاک ایران است و بارها مقامات آمریکایی را تحت فشار قرار داده تا هیچ‌گونه نرمشی در برابر ایران نشان ندهند. منابع صهیونیستی برای تشدید فضای امنیتی حتی مدعی هستند نتانیاهو حتی آمادگی اقدام نظامی بدون هماهنگی با دولت ترامپ را نیز دارد.
اما بقایی سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری روز دوشنبه 12 خرداد (2 ژوئن) در پاسخ به این پرسش که اختلاف نظر میان دولت امریکا و رژیم صهیونیستی راجع به موضوع هسته ای ایران را چقدر جدی می گیرد، گفت: «آن چیزی که می شود با اطمینان درباره آن صحبت کرد این است که اگر اختلافی هم وجود دارد نحوه اعمال فشار بر ملت ایران است نه غیر از آن. و گرنه این که هر دو طرف در بیان و عمل درصدد ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران هستند تردیدی نیست. آنچه از اختلافات ما می شنویم همیشه بعدا روشن شده که نوعی تقسیم کار میان آنها برای فشار بر ملت ایران بوده است. برای همین ما همیشه در هر تعاملی با امریکا این رفتارهای همیشگی امریکا و اسرائیل را در نظر داشته ایم.»
