گزارش جدید شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی از جهش مصرف بنزین در هفته منتهی به ۲۱ شهریور حکایت دارد؛ رشدی که با سفرهای تابستانی، ضعف فناوری خودروسازی و وجود خودروهای فرسوده پیوند خورده و در صورت تداوم، می‌تواند تا سال ۱۴۰۷ هزینه ارزی بیش از ۱۶ میلیارد دلار به کشور تحمیل کند.
ایران‌ویو۲۴-اقتصادی
بر پایه آمار رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در بازه زمانی ۱۵ تا ۲۱ شهریور امسال، در مجموع یک میلیارد و ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر بنزین در کشور توزیع شده است. این رقم معادل میانگین مصرف روزانه ۱۴۳.۷ میلیون لیتر بوده، در حالی که میانگین مصرف روزانه در سال ۱۴۰۴ تا پیش از شهریور حدود ۱۳۰ میلیون لیتر گزارش می‌شد.
روند مصرف روزانه در این هفته نشان می‌دهد آمار ثبت‌شده برای روزهای پانزدهم، شانزدهم، هفدهم، هجدهم، نوزدهم، بیستم و بیست‌ویکم شهریور به ترتیب ۱۴۹.۲، ۱۴۱.۳، ۱۳۹.۷، ۱۴۹.۷، ۱۴۶.۱، ۱۴۵.۱ و ۱۳۴.۵ میلیون لیتر بوده است. رکورد بیشترین مصرف مربوط به روزهای پانزدهم (شنبه) و هجدهم (سه‌شنبه) شهریور با نزدیک به ۱۵۰ میلیون لیتر و کمترین میزان به ۲۱ شهریور (جمعه) با ۱۳۴.۵ میلیون لیتر اختصاص یافت.
کارشناسان، رشد مصرف در این دوره را نتیجه افزایش سفرهای تابستانی و ترددهای بین‌شهری می‌دانند و این روند را نشانه فشار مضاعف بر شبکه تأمین و توزیع سوخت کشور ارزیابی می‌کنند. به گفته مسئولان، متوسط رشد سالانه مصرف بنزین از ابتدای انقلاب تا سال ۱۴۰۲ حدود ۵ درصد بوده، اما در چهار سال اخیر این نرخ به ۱۰ درصد رسیده است. ادامه این مسیر می‌تواند باعث شود تا سال ۱۴۰۷ مصرف روزانه به ۱۷۰ میلیون لیتر برسد.
دلایل این جهش مصرف شامل عدم بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در خودروسازی، عرضه خودروهایی فاقد استانداردهای جهانی با مصرف بیش از نمونه‌های مشابه خارجی، مصرف چندبرابری خودروهای فرسوده و قاچاق سوخت عنوان شده است.
بر اساس داده‌ها، سرانه مصرف روزانه بنزین در ایران ۴ لیتر است، بالاتر از متوسط جهانی که حدود ۳ لیتر برآورد می‌شود. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در صورت تداوم این روند، ناترازی بنزین تا سال ۱۴۰۷ می‌تواند بیش از ۱۶ میلیارد دلار هزینه ارزی سالانه برای کشور ایجاد کند.
