رئیس پژوهشکده فضایی ایران از آغاز «عصر خدمات ماهوارهای» و تغییر پارادایم صنعت فضایی کشور خبر داد و اعلام کرد تا پایان آذرماه، ماهوارههای ناهید ۲ و پارس ۱ با ماهوارهبر بومی پرتاب خواهند شد و مجموعه ماهوارههای پژوهش نیز تا پایان سال آینده عملیاتی میشوند.
ایرانویو۲۴-فناوری
وحید یزدانیان، رئیس پژوهشکده فضایی ایران، در مصاحبهای به مناسبت هفته جهانی فضا گفت که تغییر اهداف راهبردی صنعت فضایی کشور آغاز شده و ایران از مفهوم «پرتاب برای پرتاب» عبور کرده و به «پرتاب برای ارائه خدمت» رسیده است. او این تحول را «پارادایم شیفت فرهنگی بزرگ» دانست که موجب تمرکز فعالیتهای فضایی بر ارائه خدمات به مردم و صنایع شده است.
یزدانیان با اشاره به دستاوردهای اخیر، از موفقیت پرتاب ماهواره ارتباطی ناهید ۲ خبر داد و گفت این نخستین ماهواره ارتباطی کاملاً ایرانی است که در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار گرفته و ارتباط داده و رله تلفنی آن با زمین با موفقیت برقرار شده است. او افزود در مرحلهای از آزمایشها، تبادل داده بین دو ایستگاه زمینی با موفقیت انجام شد و برای نخستین بار تماس تلفنی ماهوارهای از ایستگاه زمینی برقرار و پاسخ داده شد.
وی خاطر نشان کرد کاهش سرعت ماهواره، عملکرد صحیح سنسورهای داخلی و اجرای فرآیند S&F از دستاوردهای مهم ناهید ۲ بوده است و گفت: نمونه دوم این ماهواره تا پایان آذر با ماهوارهبر داخلی پرتاب میشود و ناهید ۳ بهعنوان نسخه ارتقاءیافته برای مدار ژئو در حال طراحی است. همچنین ماهواره سنجشی پارس ۱ نیز در همین بازه زمانی یا تا اوایل دیماه در مدار قرار خواهد گرفت.
یزدانیان هدف بعدی صنعت فضایی را ایجاد منظومهای از ماهوارههای ارتباطی ناهید و سنجشی پارس دانست و افزود ماهواره پارس ۳ با قدرت تفکیک یک متر در دست طراحی است تا ایران به دانش ساخت ماهوارههای با قدرت تفکیک بالا بدون وابستگی خارجی دست یابد. به گفته وی، قراردادهای مربوط به پنج ماهواره پژوهش نیز منعقد شده و این پروژهها با همکاری دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان برای آزمون زیرسیستمهای ماهوارهای طراحی شدهاند.
رئیس پژوهشکده فضایی ایران همچنین از توسعه محمولههای راداری هواپایه و فضاپایه خبر داد و گفت این ظرفیتها امکان تصویربرداری در شرایط جوی نامناسب را فراهم میکنند. او افزود دانش فنی زیرسیستمهای ذخیره انرژی ماهوارهها به تولید پنلهای خورشیدی و باتریهای لیتیوم-یون و وانادیوم منجر شده و مسیر تجاریسازی آنها آغاز شده است.
یزدانیان اعلام کرد دانش فنی دوزیمتری در پژوهشگاه فضایی فعال شده و منجر به ساخت تجهیزات شناسایی مواد ممنوعه در مبادی ورودی کشور و طراحی موتورهای براشلس شده که اکنون در برخی محصولات صنعتی و لوازم خانگی در حال استفاده است.
وی درباره همکاریهای فضایی ایران با سایر کشورها گفت مذاکراتی با روسیه، چین، عمان، ترکمنستان، ارمنستان و آذربایجان در حال انجام است و در پروژههای مشترک از زیرسیستمهای ساخت ایران استفاده میشود. او افزود برخلاف بسیاری از کشورها، ایران در مذاکرات فضایی فقط محصول عرضه نمیکند، بلکه دانش فنی ساخت ماهواره را نیز منتقل میکند، که با استقبال بینالمللی مواجه شده است.
یزدانیان در بخش دیگری از سخنانش درباره سیستم ناوبری بومی ایران توضیح داد مطالعات طراحی آغاز شده و در فاصله دو تا پنج سال آینده امکان ایجاد سیستم ملی موقعیتیابی وجود دارد. او گفت با یک ماهواره خطای حدود ۲۰ متر وجود دارد، اما با منظومه پنج تا شش ماهوارهای، میتوان دقت ناوبری را به سطح جهانی رساند.
او تحریمها را مهمترین مانع رشد صنعت فضایی دانست و گفت محدودیتهای تأمین تجهیزات و افزایش هزینهها مشکلاتی ایجاد کرده، اما ایران توانایی ساخت صددرصدی ماهواره در داخل را به دست آورده است. وی تأکید کرد توسعه زیستبوم اقتصادی فضایی نیازمند همکاری منطقهای و سرمایهگذاری مشترک با چند کشور است تا بازار خدمات فضایی در ایران و منطقه شکل گیرد.